Kabus geri döndü

Veteriner hekim olduğum için gündemde kuş gribi olunca eş, dost herkes birçok soru soruyor. Bu sebep ile gündemin bu sesine kulak vermek istedim. Yazacaklarım güvenilir kaynaklardan alınmış bilgilerin derlenmiş, bir özettir. Zaten böyle bir konunun yoruma kapalı olduğunu düşünüyorum.

Kuş gribi nedir?
Avian influenza, halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak da bilinen kanatlı hayvanlarda solunum ve sinir sistemine ait belirtilerle birlikte yüksek ölüm ve bulaşma hızı ile seyreden çok bulaşıcı bir viral hastalıktır. Hastalık endüstriyel kanatlı üretiminde çok büyük ekonomik kayıplara yol açmaktadır.
Kuş gribi, virüs kaynaklı ölümcül bir hayvan hastalığıdır. Virüsün H5N1 adındaki türevi insanları da öldürebilir. Son olarak kuş gribi 2005-2008 yılları arasında ortaya çıkmıştır. Göçmen kuşların izlediği güzergahtaki topraklar üzerinde kuş gribi hastalığı gözlenir çünkü göçmen kuşlar kuş gribini doğal olarak, etkilenmeden taşırlar.
Son günlerde Türkiye’de görülen H5N1  en çok korkulan serotipdir. 2015 yılbaşından bu yana ABD, Çin, Kanada ve son olarak Türkiye’nin de olduğu birçok ülke, H5N1 serotipini tespit etmiş ve OIE’ye bildirmişlerdir.

Hastalığın ülkemizdeki güncel durumu nedir?
Bölge Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkililerince karantina altına alınmış, dezenfeksiyon ve itlaf olmak üzere yoğun biyogüvenlik çalışmaları başlamıştır. Bu çalışmaların amacı; hastalığın bölgedeki diğer işletmelere yayılmasını önleyerek kanatlı sektörünün ve dolayısı ile ülkemizin büyük bir ekonomik kayıpla karşılaşmasının önüne geçmektir.
Ülkemizde, Kastamonu ve Balıkesir’de kuş gribi görülen 2 bölge karantina altına alındı. H5N1 ilk olarak 04.05.2015 tarihinde Kastamonu İkizceler Bölgesi’nde serbest gezen tavuklarda görülmüş ve yönetmelik gereği 3 km çap içerisindeki  tüm kanatlı hayvanlar imha edilmiştir. Vakaların entegre tesislerde değil yumurtacılarda olduğu, ancak serbest yetişen organik tavuklar için risk bulunduğu belirtildi. Göçmen kuşların taşıdığı virüsün daha çok açık havada gezen, doğal yemle beslenen ve organik olarak bilinen kanatlıları tehdit ettiği için, en büyük risk grubunun, açık havada doğal ortamlarda yetişen, organik tavukların oluşturduğu öğrenildi.  
İkinci vaka ise Bandırma’da ortaya çıktı. 1.2 milyon tavuğun bulunduğu Bandırma’nın Edincik bölgesinde de göçmen kuşlar nedeniyle kuş gribi görüldü.? Kuş ölümleri de görülen ilçede kuş gribi virüsü tespit edilmesinin ardından hijyen ve dezenfeksiyon çalışmalarının sürdürüldüğünü belirtildi, işletmeye yakın iki tavuk hanedeki tavukların itlaf edildi, bölgeye giriş-çıkışlar yasaklandı. Bandırma’nın Edincik Mahallesi’nde yumurta üretim işletmesinde görülen Kuş gribinin, henüz testler tamamlanmadığı için serotip raporu yayınlanmadı.
Son olarak Kocaeli'nin Gebze İlçesi'nde bir çiftlikte 10 bin tavuk İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık müdürlüğü ekiplerinin gözetiminde itlaf edildi. Gebze'de sadece bir çiftlikte itlaf edilen tavuk sayısının 4 bine yakın olduğu belirtildi. Tavukların kuş gribi virüsü nedeniyle itlaf edilip edilmediğine dair bir açıklama yapılmadı…

Kuş gribinin insanlar için riski nedir?
Kuş gribinin insanlar için riski genel olarak düşüktür. Kuş gribi hastalığının hayvandan insana geçişi nadir olarak mümkünse de, insandan insana geçmediği bilinmektedir.

Nasıl korunmalı, nelere dikkat edilmeli?
• Ambalajlı ve bilindik markalara ait tavuk ve yumurtaların iyi pişirilerek tüketilmesi durumda bir risk yoktur.
• Kapalı paketlerde ve markalı ürünleri satın almalı, her zaman olması gerektiği gibi tavuk etleri ve yumurtalar çok iyi pişirilmelidir(70°C derece üzerinde).
• Çiğ etler ve pişmiş etler aynı yerde saklanmamalı, kesimde kullanılan bıçaklar ve mutfak tezgahı sabunlu suyla yıkanmalıdır.

Biyogüvenlik nedir?
Her yerde biyogüvenlik çalışmaları başlatıldığı yazıyor… Peki bu biyogüvenlik nedir? Biyogüvenlik, biyoteknolojik çalışmaların, doğayı ve insan yaşamını etkilememesi için ülkelerce yasal denetim altına alınması işlemi. Türkiye'de biyogüvenlikle ilgili bir protokol Türkiye Biyogüvenlik Protokolü adı altında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yürürlüğe konmuştur.
Kelime anlamı canlı varlıkların güvenliğidir. Bütün doğal kaynakların biyolojik istila ve tehditlerden korunması, hayvan sürülerine bulaşıcı hastalık etkenlerinin bulaşma riskini azaltmak için alınan önlemler, hastalığı bir çiftlikten uzak tutmak ve enfekte olmuş bir çiftlikten komşu çiftliklere hastalık bulaşmasına engel olmak için alınabilecek veya alınması gereken tüm önlemleri kapsar.

Tavukların itlafı
Her yerde yazıyor; ‘Hastalıklı tavuklar kireç kuyularına gömülerek itlaf edildi ‘ acaba hiç düşünüyor muyuz bu tavuklar gömülmeden önce nasıl öldürülüyor ya da öldürülüyor mu? Bundan nedense bahseden hiç yok… şin doğrusunda; kanatlıları uygun bir yöntemle itlaf etmek gerekmektedir; ölü kanatlıları saf su buharı ile nemlendirmek, yüzeyleri temizlemek için nemlendirmek, imhayı mümkünse makineleştirmek, ölü kanatlıları sıkıca kapatılmış konteynerler (kaplar) içinde taşımak gerekir. Ayrıca, hayvanların öldürülmesinde ve yok edilmesinde görev alan personelin kayıtları tutulmalıdır. Ve tüm bunların doğru olarak yapılması hayvanlar için değil İnsan sağlığı içindir.

Tek düşünülen bugün gündem kapanana kadar olayı kurtarmak…Hayvanları olması gerektiği gibi değil de canlı canlı boğalım, yok olsunlar… Onlar yok olunca bizler konuyu unuturuz, o zaman virüs de kendiliğinden zaten yok olur değil mi?
Sevgilerimle.