Gece emzirmesini ne zaman kesmeli?
Gece emzirmesi ilk birkaç ay boyunca bebeğin gelişimi için bir mecburiyet olsa da, bir süre sonra ‘acaba hala acıktığı için mi uyanıyor, emzirmeye gerek var mı, yoksa emzirme uykusunu olumsuz mu etkiliyor?’ gibi soruları akla getiriyor. Gece emzirmesinin faydalarını, zararlarını ve ne zaman kesilmesinin uygun olduğunu bu konuda kafa karışıklığı yaşayan anneler için araştırdık.
Peki nasıl?
“İyi o zaman ben artık gece emzirmesini bırakayım” deyince, bırakmak mümkün olmuyor elbette. Bu iş anne için de bebek için de kolay değil. Uzm. Dr. Eda Bilsel sabırlı olmak gerektiğini söylüyor ve ekliyor: “Bebek 4-6 aylık olduğunda, gelişimi iyi seyrediyorsa ve çocuk doktoru tarafından farklı şekilde önerilmediyse gece emzirmeleri kesilebilir. Bunun için bebeğin ve annenin hazır olması gerekiyor. Anne gece besleme sürecinden dolayı herhangi bir rahatsızlık duymuyorsa, bebek kendisi bırakana kadar, en azından bir yaşına kadar beklenebilir. Bu, ailenin koşullara göre karar vermesi gereken bir durum. Gece beslenmelerini kesme sürecinde öncelikle bebeğin gündüz beslenmelerinin yeterli olduğundan emin olmak gerekiyor. Tabii sabırlı olmak da şart. Dördüncü aydan itibaren çevreye ilgisi artan bebek gündüz emme sırasında çabucak sıkılabiliyor, bu nedenle gündüz beslenmelerinde mümkün olduğunca sakin, çevrede fazla uyaran olmayan bir ortamda anne ile baş başa olunmasına özen gösterilmeli.” Bilsel, gece emzirmesini bırakma dönemindeki önerilerini ise şöyle sıralıyor:
• Gece bebeği uyumadan önce beslemek ve anne uyumadan önce bebek uyanmasa bile bir kez daha gece beslenmesi yapmak bebeğin biraz daha uzun uyumasını sağlayabilir.
• Gece beslenmelerini kademeli bir şekilde azaltmak en doğru olanı. Bebek gece uyandığında her seferinde emzirme süresini biraz daha kısa tutmak ve bazı uyanmalarda emzirmek yerine sadece dokunarak sakinleştirmek denenebilir.
• Bebek gece uyandığında bazen babanın ilgilenmesi bebeğin beslenme ile bağdaştırdığı annesini çağrıştırmaması nedeniyle faydalı olabilir.
• Gece beslenmelerini kesme sürecinin seyahat, hastalık, annenin işe başlaması, bebekte yeni bir gelişimsel basamak gibi bebeğin ve ailenin hayatındaki diğer değişikliklerle aynı anda olmamasına dikkat edilmeli.
• İki haftalık bir deneme sürecinde bebeğin kesintisiz gece uykusu uyuması sağlanamadıysa, birkaç hafta ara verilip tekrar denenebilir. Bebeğin gelişiminde duraklama olduysa, bebeğin gece uyanmaları ve ağlamalarının fiziksel başka bir sebebi olabileceğinden şüphe ediliyorsa mutlaka çocuk doktoruna danışılmalı.
Yazı: Filiz Şeref
Siz de sık sık duyuyorsunuzdur; ‘bebek gece uyanmasa bile uyandırıp emzirmelisin’ diyenleri... Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, ilk iki ayda bebek uyanmasa bile gece en geç 3-4 saatte bir bebeği beslemenin doğru olduğunu onaylıyor. 4-6 ay arasındaki çoğu bebek ise gece 5-6 saat beslenmeden rahatlıkla uyuyabiliyor. Gece emmesini bırakmak için uygun zaman ise altıncı ay. Gündüz yeterli beslenen altı aydan büyük bir bebekte gece beslenmesinin büyüme üzerinde anlamlı bir katkısı olmadığı söyleniyor.
Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, “Aksine kesintisiz gece uykusu büyüme hormonunun daha etkin bir şekilde salgılanmasını sağlayarak büyümeyi olumlu yönde etkiliyor. Bebeklerde gece beslenmenin tek faydası, duygusal tatmin. Özellikle bir yaşından sonra gece beslenen çocuklarda diş çürükleri ve orta kulak enfeksiyonlarının sıklığı da
artıyor” diyor.
Tüm bunları düşünerek, altı aylık olan bebeğin gece emzirmesine son vermek gerektiği söylenebilir. Ayrıca şöyle de bir gerçek var; kronik uykusuzluk annenin fiziksel ve ruhsal durumunu olumsuz etkiliyor. Üstelik çalışan annelerin bu durumu tolere edilebilmesi daha zor oluyor. Yorgun ve mutsuz bir anne bebeğine yeterli sevgi ve ilgiyi gösteremeyeceği gibi süt miktarı da azalabiliyor. Bu yüzden gece emzirmesini kesmek, anneye de iyi geliyor.
Gece acıktığı için mi uyanıyor?
Bebeklerin gece sık uyanma nedeni her zaman açlık olmuyor. Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, “Bebek 2-3 saatte bir beslenme ihtiyacının olduğu ilk aylarda değilse, gündüz beslenmeleri düzenliyse, uyumadan önce yeterince beslendiyse gece sık uyanmasının nedeni çoğunlukla annesinin yanında olduğunu hissetme ve rahatlama ihtiyacıdır. Diş çıkarma, soğuk algınlığı gibi basit durumlar sırasında ve emekleme, yürüme gibi yeni gelişim basamaklarına geçiş dönemlerinde de daha önceden kesintisiz uyuyan bir bebek sık uyanmaya başlayabilir” diyor.
Burada can alıcı bir soru daha karşımıza çıkıyor; gece çeşitli nedenlerle uyanan ve emzirilerek uyutulan bebekler, emmeye alıştıkları için daha sık uyanıyor olabilirler mi? Ve gece emzirmeleri bir süre sonra bebeklerin deliksiz uyku uyumamasının bir sebebi olabiliyor mu? Yani ‘tavuk mu yumurtadan yumurta mı tavuktan?’ olayı... Uzm. Dr. Bilsel, emzirilerek ya da biberonla beslenerek uyutulan bir bebeğin bunu bir uykuya geçiş aracı olarak benimsemesini ve her uyandığında buna ihtiyaç duymasını normal olarak karşılıyor. “Özellikle beslenme ebeveyn yatağına alınarak yapılıyorsa, bu, bebek için vazgeçilmez olacak. Onu rahatlatan anne sıcaklığı ve kokusu daha sık uyanması için bir sebep oluyor. Gece uyandığında kendiliğinden tekrar uykuya geçebilme becerisine sahip bebeklerin uyku kalitesi çok daha yüksek. Deliksiz gece uykusu uyuyan bebeklerin gündüz de daha mutlu ve huzurlu bebekler olduğu bilinen bir gerçek.”
Anneler için en büyük endişelerden biri de, tüm gece emzirmemenin süt miktarını azaltıp azaltmayacağı oluyor. Bu konuda da içiniz rahat olsun. Uzm. Dr. Bilsel, “Gündüz düzenli bir şekilde emziren annenin gece emzirmeye ara vermesi süt miktarını azaltmıyor. Aksine uykusunu iyi almış, dinlenmiş mutlu bir annenin sütünün hem miktarı hem de kalitesi daha iyi oluyor” diyor.
“İyi o zaman ben artık gece emzirmesini bırakayım” deyince, bırakmak mümkün olmuyor elbette. Bu iş anne için de bebek için de kolay değil. Uzm. Dr. Eda Bilsel sabırlı olmak gerektiğini söylüyor ve ekliyor: “Bebek 4-6 aylık olduğunda, gelişimi iyi seyrediyorsa ve çocuk doktoru tarafından farklı şekilde önerilmediyse gece emzirmeleri kesilebilir. Bunun için bebeğin ve annenin hazır olması gerekiyor. Anne gece besleme sürecinden dolayı herhangi bir rahatsızlık duymuyorsa, bebek kendisi bırakana kadar, en azından bir yaşına kadar beklenebilir. Bu, ailenin koşullara göre karar vermesi gereken bir durum. Gece beslenmelerini kesme sürecinde öncelikle bebeğin gündüz beslenmelerinin yeterli olduğundan emin olmak gerekiyor. Tabii sabırlı olmak da şart. Dördüncü aydan itibaren çevreye ilgisi artan bebek gündüz emme sırasında çabucak sıkılabiliyor, bu nedenle gündüz beslenmelerinde mümkün olduğunca sakin, çevrede fazla uyaran olmayan bir ortamda anne ile baş başa olunmasına özen gösterilmeli.” Bilsel, gece emzirmesini bırakma dönemindeki önerilerini ise şöyle sıralıyor:
• Gece bebeği uyumadan önce beslemek ve anne uyumadan önce bebek uyanmasa bile bir kez daha gece beslenmesi yapmak bebeğin biraz daha uzun uyumasını sağlayabilir.
• Gece beslenmelerini kademeli bir şekilde azaltmak en doğru olanı. Bebek gece uyandığında her seferinde emzirme süresini biraz daha kısa tutmak ve bazı uyanmalarda emzirmek yerine sadece dokunarak sakinleştirmek denenebilir.
• Bebek gece uyandığında bazen babanın ilgilenmesi bebeğin beslenme ile bağdaştırdığı annesini çağrıştırmaması nedeniyle faydalı olabilir.
• Gece beslenmelerini kesme sürecinin seyahat, hastalık, annenin işe başlaması, bebekte yeni bir gelişimsel basamak gibi bebeğin ve ailenin hayatındaki diğer değişikliklerle aynı anda olmamasına dikkat edilmeli.
• İki haftalık bir deneme sürecinde bebeğin kesintisiz gece uykusu uyuması sağlanamadıysa, birkaç hafta ara verilip tekrar denenebilir. Bebeğin gelişiminde duraklama olduysa, bebeğin gece uyanmaları ve ağlamalarının fiziksel başka bir sebebi olabileceğinden şüphe ediliyorsa mutlaka çocuk doktoruna danışılmalı.
Yazı: Filiz Şeref
Siz de sık sık duyuyorsunuzdur; ‘bebek gece uyanmasa bile uyandırıp emzirmelisin’ diyenleri... Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, ilk iki ayda bebek uyanmasa bile gece en geç 3-4 saatte bir bebeği beslemenin doğru olduğunu onaylıyor. 4-6 ay arasındaki çoğu bebek ise gece 5-6 saat beslenmeden rahatlıkla uyuyabiliyor. Gece emmesini bırakmak için uygun zaman ise altıncı ay. Gündüz yeterli beslenen altı aydan büyük bir bebekte gece beslenmesinin büyüme üzerinde anlamlı bir katkısı olmadığı söyleniyor.
Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, “Aksine kesintisiz gece uykusu büyüme hormonunun daha etkin bir şekilde salgılanmasını sağlayarak büyümeyi olumlu yönde etkiliyor. Bebeklerde gece beslenmenin tek faydası, duygusal tatmin. Özellikle bir yaşından sonra gece beslenen çocuklarda diş çürükleri ve orta kulak enfeksiyonlarının sıklığı da
artıyor” diyor.
Tüm bunları düşünerek, altı aylık olan bebeğin gece emzirmesine son vermek gerektiği söylenebilir. Ayrıca şöyle de bir gerçek var; kronik uykusuzluk annenin fiziksel ve ruhsal durumunu olumsuz etkiliyor. Üstelik çalışan annelerin bu durumu tolere edilebilmesi daha zor oluyor. Yorgun ve mutsuz bir anne bebeğine yeterli sevgi ve ilgiyi gösteremeyeceği gibi süt miktarı da azalabiliyor. Bu yüzden gece emzirmesini kesmek, anneye de iyi geliyor.
Gece acıktığı için mi uyanıyor?
Bebeklerin gece sık uyanma nedeni her zaman açlık olmuyor. Uzm. Dr. Eda Ayberkin Bilsel, “Bebek 2-3 saatte bir beslenme ihtiyacının olduğu ilk aylarda değilse, gündüz beslenmeleri düzenliyse, uyumadan önce yeterince beslendiyse gece sık uyanmasının nedeni çoğunlukla annesinin yanında olduğunu hissetme ve rahatlama ihtiyacıdır. Diş çıkarma, soğuk algınlığı gibi basit durumlar sırasında ve emekleme, yürüme gibi yeni gelişim basamaklarına geçiş dönemlerinde de daha önceden kesintisiz uyuyan bir bebek sık uyanmaya başlayabilir” diyor.
Burada can alıcı bir soru daha karşımıza çıkıyor; gece çeşitli nedenlerle uyanan ve emzirilerek uyutulan bebekler, emmeye alıştıkları için daha sık uyanıyor olabilirler mi? Ve gece emzirmeleri bir süre sonra bebeklerin deliksiz uyku uyumamasının bir sebebi olabiliyor mu? Yani ‘tavuk mu yumurtadan yumurta mı tavuktan?’ olayı... Uzm. Dr. Bilsel, emzirilerek ya da biberonla beslenerek uyutulan bir bebeğin bunu bir uykuya geçiş aracı olarak benimsemesini ve her uyandığında buna ihtiyaç duymasını normal olarak karşılıyor. “Özellikle beslenme ebeveyn yatağına alınarak yapılıyorsa, bu, bebek için vazgeçilmez olacak. Onu rahatlatan anne sıcaklığı ve kokusu daha sık uyanması için bir sebep oluyor. Gece uyandığında kendiliğinden tekrar uykuya geçebilme becerisine sahip bebeklerin uyku kalitesi çok daha yüksek. Deliksiz gece uykusu uyuyan bebeklerin gündüz de daha mutlu ve huzurlu bebekler olduğu bilinen bir gerçek.”
Anneler için en büyük endişelerden biri de, tüm gece emzirmemenin süt miktarını azaltıp azaltmayacağı oluyor. Bu konuda da içiniz rahat olsun. Uzm. Dr. Bilsel, “Gündüz düzenli bir şekilde emziren annenin gece emzirmeye ara vermesi süt miktarını azaltmıyor. Aksine uykusunu iyi almış, dinlenmiş mutlu bir annenin sütünün hem miktarı hem de kalitesi daha iyi oluyor” diyor.
