Ruhunu ve zekasını oyunla besleyin

Dersler kadar oyuna da önem veren bir anaokulu seçmeniz yetmez.

Ruhunu ve zekasını oyunla besleyin


• Özellikle kendine güven eksikliği olan çocuk, oyun oynarken de kararsızlığını ve onay alma ihtiyacını sıkça gösterir. ‘Resmimi beğendin mi?’, ‘Bu nedir?’, ‘Hangisiyle oynayalım?’ gibi sorularla karşılaşıldığında, mutlaka neyle oynayacağına çocuğunuzun karar vermesini sağlayın. Bu noktada ona ne yapılacağına kendisinin karar verebileceğini ve oyuncaklarla dilediği şekilde oynayabileceğini söyleyebilirsiniz.

Oyuncakları parçalıyorsa...
Eğer çocuğunuzun oyuncaklarına zarar verdiğini gözlemliyorsanız, şu sorunun cevabını bulmanız önemli: Oyuncakları keşfetmek amacıyla mı parçalara ayırıyor yoksa oyuncakları harap mı ediyor? Çünkü ikisi birbirinden oldukça farklı eylemler. Kıran çocuk oyuncaklarını tanımaya çalışıyor olabilir ve bu oldukça doğal bir süreç. Bu durumda onu azarlamayın. Ona sadece ne olup bittiğini sorabilir ve mümkünse ona oyuncağını tamir etmesi için yardım etmeyi önerebilirsiniz. Oyuncağını harap eden, duvarlara ya da başka yerlere şiddetli bir biçimde fırlatan çocuğun içinde ise ciddi bir şiddet duygusu vardır. Bu tip saldırgan ve yıkıcı davranışlar, üzerinde çalışılması gereken aşırı bir tedirginlikten kaynaklanıyor olabilir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında bir uzmandan yardım almalısınız.

Oynarken özgüveni de gelişsin
Çocuğunuzla oyun oynarken aynı zamanda ona özgüven kazandırmak için ‘Çocuk Odaklı Oyun Terapisi’ yönteminden yola çıkarak şunları uygulayabilirsiniz.

• Oyun oynadığınız oda (ya da çocuk odası) sıcak bir havaya sahip olmalı. ‘Burası tamamen senin için ve burada istediğini kullanmakta özgürsün’ mesajını net bir şekilde vermelisiniz.
• Ona ayırdığınız bu sürenin, çocuğunuzun saatleri olduğunu unutmayın. O süre boyunca başka bir şeyle uğraşmamaya özen gösterin.
• Oyun boyunca çocuğunuz lider olmalı ve siz de onu izlemelisiniz. ‘Takip etme’ bu sürecin en önemli parçalarından biri (özellikle 0-5 yaş grubu çocuklar için). Doğru-yanlış, gerekli-gereksiz eylem yoktur ve çocuğun seçtiği oyun veya yaptığı eser mutlaka bir değer taşımaktadır. Aynı zamanda, bazen çocuğunuzun bir duygusunu yakalayıp, ona bunu söyleyin. ‘Bebekle oynamak oldukça hoşuna gitti sanırım’, ‘Çok kızdın’ gibi... ‘Takip etme’ çalışması ile kurulan güven ilişkisi, çocuğa anlaşıldığını ve önemsendiğini hissettirip, onu paylaşıma yöneltecek.
• Zamanla çocuğunuz kendini olduğu gibi ifade edebileceğinin rahatlığını hissetmeye başlar. Bunu sağlayan en önemli unsur, oyun oynarken ailesinin onu olduğu gibi kabul ettiğini fark etmesi.İleriki yıllar, hep ders hep sınav içinde boğularak geçecek zaten. Öyleyse, onun oyun oynama hakkını şu an elinden almayın. Bırakın oynasın, eğlensin, kendini geliştirsin, duygularını dışa vurabilsin. Oyuncak seçiminde dikkat etmeniz gereken detaylara gelince…

• Oyuncak mutlaka çocuğunuzun yaşına, ilgisine, becerisine ve gelişim düzeyine uygun olmalı. Yaş ve beceri düzeyinin üzerinde alınmış bir oyuncak çocukta başarısızlık duygusu yaratabilir. Bu da tehlikeli olabilir.
• Şu bilinen bir gerçektir: Çocuklar oyuncaklarına kibar davranmaz. Oyuncak dediğiniz sağlam olmalı.
• Çocuklar yapıştıracakları, şekillendirecekleri, kesecekleri oyuncaklarla daha uzun süre oynar. Çünkü bu tür oyunlarda deneme-yanılma metodunu kullanırlar. Ortaya çıkan ürün onlara zafer duygusu verir.
• Tek başına oynayacağı oyuncakların yanı sıra, grup olarak oynayabileceği oyuncaklar da alın.3-6 yaşında nelerle oynamalı?
Oyun, çocuğun hem fiziksel hem de ruhsal gelişimi açısından destekleyici bir unsur. Bu dönemde, küçük kaslarını geliştirmesi için renkli boya kalemleri, ucu küt makas, kil, oyun hamuru, düğmeler, fermuarlar vs. ile oynamasına fırsat tanımalısınız. Çünkü bu kasların gelişimi sayesinde el ve parmaklarını etkin kullanabilecek, okulda yazı yazma gibi ince motor beceri gerektiren durumlarda daha az sorun yaşayacak…
Kaba motor becerisinin gelişmesi için çocuğun büyük kas gruplarını çalıştıracak aktiviteler (tırmanma, atlama, zıplama, koşma, yüzme, top oyunları) yapması da sağlanmalı. Örneğin, altı yaşındaki bir çocuk fiziksel açıdan iki tekerlekli bisiklete binebilecek olgunluğa erişmiştir. Ayrıca, rol oyunları (parmak ve el kuklaları, evcilik gibi hayal gücüne dayalı oyunlar) hem dil becerisinin hem de sosyal becerilerin gelişmesine yardımcı olur.

Doğru kullanıldığında oyun, çocuğunuzla aranızda güvenli bir ilişkinin kapılarını açacak ve onun özgüveni yüksek ve mutlu bir birey olmasına yardımcı olacak. Unutmayın, oyun çocuğun en önemli işi. Akıllıca seçilmiş bir oyuncak, çocuğunuzun oyuncaktan ve oyundan en iyi şekilde yararlanmasını sağlar, ancak hiçbir oyuncak anne-baba ilgisinin yerini tutamaz!

• Oyuncak sade, ayrıntısız ve köşeleri yuvarlak olmalı. Ayrıca, çocuğun kas kuvvetiyle orantılı olarak ona zarar vermeyecek nitelikte, kullanabileceği büyüklükte olmalı.
• Oyuncak satın alırken cinsiyet ayrımı yapmayın. Becerilerini geliştirecekse bir erkek çocuğun bebekle, bir kız çocuğun kamyonla oynamasında hiçbir sakınca yoktur.
. Bilgili, deneyimli ve uzman satıcılardan oyuncak alışverişinizi yapmalısınız.

Oyun ve oyuncaklar
Çocuğun oynamayı seçtiği oyunlar ve oyuncaklar, onun iç dünyasında neler olduğu, nelere üzüldüğü, nelere sevindiği, neleri kendine sorun ettiği ile ilgili dış dünyaya bilgi verir. Bunu yaşadıklarını dışa vurma ya da kendini dış dünyaya hazırlama olarak görebiliriz. Hissettiklerini doğrudan kelimelere dökerek anlatmakta zorlanan çocuk, oyun dilini kullanarak iletişim kurmayı seçebilir. Serbestçe seçtiği bir oyun veya oyuncak ya da çizdiği bir resim ile kendini daha güvenli bir şekilde ifade e edebilir.