Bademcik iltihabı mı, farenjit mi?

Havalar soğudu, hastalıklarla birlikte boğaz ağrıları da arttı. Ancak boğaz ağrılarının nedeni farklı rahatsızlıklar olabiliyor. Bu nedenle her boğaz ağrısında antibiyotiğe sarılmak yanlış!

Bademcik iltihabı mı, farenjit mi?

Kış aylarında daha fazla görülen boğaz ağrısı için hemen antibiyotik alınması en sık yapılan hataların başında geliyor. Farenjit kaynaklı boğaz ağrılarında hiçbir faydası olmayan antibiyotiklerin, iltihaplanan bademciklerin tedavisinde kullanılması gerekiyor. “18 Kasım Antibiyotik Farkındalık Günü” öncesinde, Memorial Şişli Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Sami Katırcıoğlu, boğaz ağrılarında gereksiz antibiyotik kullanımının zararlı etkileri hakkında bilgi verdi. 

Boğaz ağrısının nedeni farklı rahatsızlıklar olabilir
Boğazda meydana gelen ağrıların tek sebebi, bademcik iltihabı olmamasına rağmen halk arasında genellikle ilk suçlu olarak görülür. Halk arasında bilinen, dilin arka kısmında sağ ve solda bulunan bademciklerin dışında 5 tane daha bademcik bulunur. İnsan boğazına halka gibi dizilen ve adeta kontrol kulesi görevi yapan bademciklerin görevi hava yoluyla vücuda giren mikroorganizmaların kontrolünü sağlamaktadır. Bademcik iltihaplanması yani kriptik tonsillit halk arasında bilinen bu iki bademciğin iltihaplanmasıdır. Boğazda ortaya çıkan ağrılar virüs kaynaklı da olabilir. Bütün boğaz yapısını etkileyen farenjit ile bademcik iltihaplanmasının belirtileri birbirine karıştırılabilir. 

Antibiyotik kullanımı faydadan çok zarar verebilir
Bademcik iltihaplanması genellikle bakterilere bağlı olarak gelişirken, burun yerine ağızdan nefes almak, geniz akıntısı, sinüzit hatta reflü gibi farklı rahatsızlıklar da farenjite neden olabilir. Tüm boğazı etkileyen farenjitin tedavisinde cerrahi yöntem kullanılamayacağı için, altta yatan tetikleyici unsur belirlenerek sebebe yönelik tedavi uygulanması gerekir. Yaşanan her boğaz ağrısında doğrudan antibiyotik kullanmak yerine, önce rahatsızlığın ne olduğunun belirlenmesi önemli. Çünkü farenjit kaynaklı boğaz ağrısında antibiyotik kullanımı yarardan çok zarar verebiliyor.

Sık sık bademcikleriniz iltihaplanıyorsa…
Genellikle bakterilerin neden olduğu bademcik iltihaplanmalarında antibiyotik kullanımı etkili bir tedavi yolu. Ancak doktor kontrolünde alınan ilaçlara rağmen bademciklerde gelişen iltihaplanmanın önüne geçilemiyorsa, cerrahi tedavi ön plana çıkabiliyor. Fakat her bademcik iltihaplanmasında cerrahi yöntemi başvurmak da doğru bir yaklaşım değil.

Cerrahi operasyon ne zaman düşülmeli?

• Bir sene içerisinde 5 defadan daha fazla akut, ateşli bademcik enfeksiyonu geçiriliyorsa, 

• Özellikle çocukluk döneminde aşırı büyüyen bademcikler beslenme ve solunum fonksiyonlarını olumsuz etkiliyorsa,

• Bademcik tek taraflı ve asimetrik büyüyorsa,

• Bademcik iltihaplanmaları kötü kokuya neden oluyorsa

bademcik ameliyatı gerekebilir. 

Hastanın kalp veya eklem romatizması ile karşı karşıya kalmaması için bademciklerin alınması uygulamasına etkili ilaçlar sayesinde artık gerek kalmıyor.

Belirtileri birbirine karıştırmamak gerek
Uzman bir doktor tarafından kolaylıkla birbirinden ayırt edilen bademcik iltihaplanması ile farenjit arasında kişilerin anlayabileceği farklar da bulunuyor.

İşte bademcik iltihabı ile farenjiti birbirinden ayırt etme yolları:

• Bademcik iltihaplanmasında kıpkırmızı bademciklerin üzerinde beyaz noktalar varken, farenjitte tüm boğazda kırmızı renk görülür. 

• Farenjitte çok ateş olmaz ancak bademcik iltihabında yüksek ateş görülür. 

• Farenjitte ağız kokusu olmazken, bademcik iltihabında enfeksiyondan dolayı hastada ağız kokusu belirgindir. 

• Bademcik iltihabı son derece ağrılıyken, farenjitte hissedilen ağrı bu kadar şiddetli değildir. 

• Bademcik enfeksiyonunda genellikle hasta yatmak zorunda kalır ama farenjitte rahatsızlık ayakta geçirilebilir.