Her an her yerde doğru nefes

Yaşamın ilk adımı nefes ve fark etmesek de her an nefes alıyoruz. Gün içinde değişen ruh hallerimize ve bedenimizin verdiği sinyallere göre sadece burnumuzdan doğru tekniklerle ve farkında olarak nefes alarak daha sağlıklı ve huzurlu bir yaşam inşa etmemiz mümkün.

Her an her yerde doğru nefes

Her an her yerde doğru nefes - Resim : 1

Doğru nefesle öfkenin üstesinden geliyoruz aslında. Bu durumda mutluluk ve başarı doğru nefes almakta diyebilir miyiz?
Mutluluk ve başarı; stresi ne derece yönetebiliyorsak, o derece bizimle birlikte olabiliyor. Kitabımın başında da yazdığım gibi daha iyi ve mutlu olmak, geleceğe dair hayallerinizle sınırlı değil. Bu, tamamen kendiniz için ve günlük olarak yaptığınız seçimlerde ve verdiğiniz kararlarda saklı. Yani sağlık, mutluluk ve başarıyı yaptığımız ‘bilinçli seçimler’ sayesinde yaratıyoruz. Stresliyken, zihnimiz yorgun ve bulanıkken, bedenimizi hasta hissederken bilinçli seçim yapabilme potansiyelimiz oldukça düşük oluyor. İşte nefes teknikleri de bize burada en büyük temel destek olarak yardıma koşuyor.

Burun nefesinin bilimsel alt yapısı nedir?
Size denge kazandıracağı söylenen bu teknikler bir inanç sistemi değil; bunları uygulamak ve faydalarını deneyimlemek için kesinlikle inanmak zorunda değilsiniz; bu egzersizlerin insan fizyolojisine ve psikolojisine sağladığı faydalar bilimsel olarak kanıtlandı. Bu egzersizler siz inansanız da inanmasanız da, düzenli olarak gündelik rutine eklendiğinde, insan fizyolojisinde tıkır tıkır çalışan yazılım programlarıdır. O yüzden ölçümlenebilir de olması gerekir. Doğru nefes alamamak günümüzün en temel sağlık problemlerinden biri. Bilim adamları tarafından kronik hastalıkların artmış olmasının en önemli nedeni olarak bu gösteriliyor ve dünya nüfusunun sadece Yüzde 3’ünün ideal normlarda nefes aldığı belirtiliyor. Yoga ilmine dayalı kadim nefes ve meditasyon tekniklerinin genel sağlığımız üzerindeki olumlu etkilerini bilimsel veriler ışığında açıklayabilmek üzere yaklaşık 1970’li yıllardan itibaren batı dünyasındaki öncü doktorlar klinik araştırmalar yürütüyor. Pranayama denilen, burundan alınıp verilen, kontrollü ve ritmik nefes egzersizlerinin bağışıklık sistemi, yüksek tansiyon, astım, otonom sinir sistemi dengesizlikleri, psikolojik ve strese bağlı bozuklukları olumlu olarak etkilediği, travma sonrası stres bozukluğu belirtilerini iyileştirmeye ve çok farklı bağımlılık problemleri olan kişilere yardımcı olduğu, stres hormonu olan kortizolu düşürdüğü, uyuma düzenini iyileştirdiği ve genel olarak huzur ve iyilik duygusunu geliştirdiği yüzlerce klinik araştırma neticesinde kanıtlandı. Bu uygulamalara ilişkin en taze, heyecan verici bilimsel bulgular Norveç Oslo Üniversitesi’nde klinik araştırmalarını sürdüren Kanser Biyoloğu Prof. Dr. Fahri Saatçioğlu’na ait. 2013 yılında yayınlanan bulgularda Dr. Saatçioğlu burun vasıtası ile yapılan, kontrollü ve ritmik olarak uygulanan nefes tekniklerinin gen ifadesini ve değişikliğini nasıl iyileştirdiğine dair deliller sunuyor. Bu da bu nefeslerin gündelik rutinde düzenli olarak uygulanması halinde, DNA zincirlerinin kendilerini yenilemesini teşvik ederek vücutta yaşlanmayı geciktirici etki oluşturduğuna ilişkin makul açıklamayı beraberinde getiriyor.

Yazı: Yaprak Çetinkaya

Chopra Center University Eğitmenlerinden, ülkemizin ilk ‘Ayurvedik Yaşam ve Wellbeing Danışmanı’ ve aynı zamanda elele.com.tr’nin blog yazarlarından olan Ebru Şinik’in ‘Nefeste Saklı Hayat’ adlı kitabı çıktı. Gündelik yaşam için nefes egzersizleri kılavuzu niteliğindeki kitapta Şinik, sadece burundan alınan ve her an her yerde uygulanabilen, etkilerini anında gösteren nefes tekniklerini bilimsel dayanakları ile anlatıyor. Nefesi burundan alıyor olsak da nefes çalışması deyince sırtüstü yatılıp ağızdan alınan nefesleri anlıyorduk. Siz farklı ne anlatıyorsunuz?

Nefes almak için yaratılan organımızdan, burun nefesinin insan genel sağlığı ve ruh hali üzerindeki temel etkisinden bahsediyorum. Burundan alınıp verilen kontrollü ve ritmik nefes alma ve verme egzersizlerinin farklı ihtiyaçlarımıza yönelik olan faydalarını bilirsek gündelik yaşamımızı ne kadar kolaylaştırıp, keyifli bir hale getireceğini anlatıyorum.

Böyle bir kitap yazmaya neden ihtiyaç duydunuz?
Dünyada en saygın kişisel dönüşüm merkezlerinden biri olarak gösterilen, Dr. Deepak Chopra tarafından kurulmuş, California’da bulunan Chopra Center eğitmenlerindenim. Chopra Center’da önce meditasyon uzmanlığı, ardından Ayurvedik yaşam danışmanlığı eğitimi aldım. Kitapta, omuzlarımda duran bilginin getirdiği paylaşma sorumluluğunu yerine getirmek, nefes egzersizleri ile ilgili arayışta olan herkesin hakikat bilgisine kolaylıkla erişim sağlamasına yardımcı olmak için yazdım. Ana amaçlarımdan bir diğeri ise stres yönetimi çünkü çağımızın en büyük hastalık kaynağı olan stresi yönetebildiğimiz kadar sağlıklı ve mutluyuz.

Anlattıklarınız bize hangi durumlarda kılavuzluk edebilir?
Bu kitap, bize tüm gün boyunca değişen ruh hallerimize ve farklı ihtiyaçlarımıza göre rehberlik yapabilir. Kontrollü nefes çalışmaları ile otonom sinir sistemimiz vasıtasıyla sindirim sistemi, kalp-damar sağlığı sistemi, bağışıklık sistemi, üreme sistemi ve tüm hormonal sistemler dahil olmak üzere hem psikolojik hem de fiziksel olarak onlarca fayda sağlanabilir. Bu teknikler ile bedenimizi ve zihnimizi sakinleştirecek, dengeleyecek, arındıracak ve canlandıracak şekilde çalışmasını denetleyebiliriz. Bu egzersizlerde ustalaşmak oldukça kolaydır ve çoğunun etkisi uyguladığımız anda hissedilebilir.

Yani anında sonuç alabilir miyiz?
Bu nefesleri ruh halinize göre ihtiyaç hissettikçe anında uygulayacaksınız. Özellikle stres yönetimi, uykusuzluk, sıcak basması ve cesaretlenmek için yapılan nefes tekniklerinin etkisi anında deneyimlenebilir.

Ofiste canımız sıkıldı, bir arkadaşımıza çok kızdık, sevgilimizle kavga ettik; sakinleşmek için fazla dikkat çekmeden nefes uygulayabilir miyiz?
Elbette! Nefes egzersizlerini uygulamak için gerekli olan tek şey omurga dik duracak şekilde oturmaktır. Kalça ve diz kapağı hizasının aynı derecelerde durmasına da dikkat ederseniz daha randımanlı bir egzersiz yapmış olursunuz. Sandalyede, koltukta, arabada, metroda ya da uçakta bile deneyebilirsiniz.