UNUTKANLIK HASTALIĞI OLAN ALZHEIMER VAKALARI ARTIYOR!

65 yaş üstü hastalığı olarak bilinen Alzheimer, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaş ortalamasının artması ile artıyor. Peki, bir ‘unutkanlık hastalığı’ olarak da bilinen Alzheimer’ın belirtileri neler?

UNUTKANLIK HASTALIĞI OLAN ALZHEIMER VAKALARI ARTIYOR!

Yazı: Seçil Kılıç / Seninle
Unutkanlık çoğu zaman üzerinde durulmayan ancak ihmal edildiği ya da önemsenmediği zaman sinsice ilerleyen bir hastalığın habercisi olabilir. Unutkanlığın birçok çeşidi farklı hastalıklara veya hastalığın farklı evrelerine işaret ediyor da olabilir. Unutkanlık denilince halk arasında en çok bilinen hastalık Alzheimer. Daha çok orta üstü yaş gruplarında görülen Alzheimer, nadiren de olsa daha erken yaşlarda da görülebiliyor. Hastalık hakkında İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Davranış Nörolojisi ve Hareket Bozuklukları Birimi’nden Dr. Haşmet A. Hanağası’ndan bilgi aldık.
İş verimi düşüyor, yön kaybı yaşanabiliyor
Demans yani ‘bilinç kaybı’na neden olan hastalıkların başında gelen alzheimer, ilk olarak kişinin temel yaşamsal aktivitelerini unutmaya başlaması ile kendini gösteriyor. Kişi çalışıyorsa iş verimi düşüyor. Bunu ise ilk önce çalışma arkadaşları ve işvereni fark ediyor. Düşen iş performansının yanı sıra kişinin ev hayatı da hastalıktan etkileniyor. Örneğin kişi yemeğini ocakta unutabiliyor ya da elektrikli aletleri açık unutabiliyor. Son derece tehlikeli olan bu durumlar özellikle yalnız yaşayan kişiler için vahim sonuçlar doğurabiliyor. Hastalık ileri evreye geldiğinde günlük yaşam aktivitelerindeki bozulma giyinme, yıkanma, beslenme gibi temel aktivitelerde yardıma gereksinim duyacak düzeye bile ulaşabiliyor. Demansın yüz kadar farklı hastalığa yol açabildiğini belirten Dr. Hanağası, bazı hastalık türlerinin tedavisinde erken teşhisin önemli olduğunu söylüyor. Bu nedenle rahatsızlığın fark edildiği andan itibaren kişi uzmana başvurmalı.
Uzun süreli unutkanlığa dikkat!
Unutkanlık kısa süreli ise ve stresli ya da fiziksel yorgunluğun olduğu kısa bir dönemde görülüyorsa ya da uykunun yeterince alınmadığı dönemlerde yaşanıyorsa, bu durum normal karşılanabilir. Ancak uzun süreli unutkanlıklar bize sağlığımıza dair bir şeylerin yolunda gitmediğinin sinyalini veriyor da olabilir. Uzmanlar özellikle orta yaştan hemen önce görülen ve uzun süre devam eden unutkanlık durumuna karşı kişinin dikkatli olması gerektiğini belirtiyor.
Hasta yakınlarına büyük iş düşüyor
Zaman içinde hastanın yatağa bağımlı hale gelmesiyle sonuçlanan hastalık, ev içindeki düzenin, iş saatlerinin ve sosyal ilişkilerin tekrar ayarlanmasını gerektirebiliyor. Bu durumun ise hasta yakınlarının günlük hayatları yakından etkileniyor. Uzmanlar, özverili bir bakım süreci isteyen hastalık hakkında bakıcı ve ailenin yeterli bilgi sahibi olması gerektiğinin altını da özellikle çiziyorlar.Sinsice başlıyor, sinirlilik yapabiliyor
Alzheimer’ın sinsice başlayan ve gelişen bir hastalık olduğunu belirten uzmanlar, hastalığın ilk belirtisinin ise ilgisizlik olduğunu söylüyor. Hastalığın ilk evresinde kişi yakın geçmişte yaptıklarını hatırlayamıyor. Önceki gün ne yediğini hatırlayamama, aynı soruları tekrar sorma, basit kararları alırken bile zorlanmaya başlama ilk belirtiler arasında yer alabiliyor. Sinirlilik, içe kapanma, sanrılar ya da hayal görme, uyku problemleri de bu evrede kişinin yaşayabileceği sorunlar arasında.
B12 eksikliği unutkanlık yapabilir
Dr. Hanağası B12 vitamin eksikliği, hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması), normal basınçlı hidrosefali, enfeksiyon hastalıkları (frengi) ve bazı kafa travmalarının demansa sebep olabileceğini ekliyor. Hareketlerde yavaşlama ve yürüme bozuklukları da alzheimer’ın belirtisi olabiliyor.
Ülkemizde de vakalar giderek artıyıor
Alzheimer 65 yaş üstündeki her 15/20 kişiden birinde, 90 yaştan sonra ise her iki kişiden birinde görülüyor. Ülkemizde yaş ortalamasının hızla yükselmesi nedeniyle, çevremizdeki Alzheimer hastalarının sayısı her geçen gün artıyor. Dr. Hanağası, şu anda Türkiye’de yaklaşık 250 bin; tüm dünyada ise 25 milyon Alzheimer hastası olduğunu ekliyor. Alzheimer, kadın-erkek gözetmeksizin herkesi hedef alıyor ancak kadınlarda görülme oranı erkeklere göre biraz daha fazla.