1) Divertikül kanaması nedir, neden olur ve genellikle vücudun hangi bölümünde meydana gelir?
Divertiküller, kalın bağırsak duvarında zamanla oluşan küçük, eldiven parmağı şeklindeki çıkıntılar, ceplerdir. Bu yapılar özellikle kabızlık olduğunda, yani kolon kaslarının dışkıyı ileri taşımakta zorlandığı dönemlerde, bağırsağın iç lümeninden dışarıya doğru daha fazla güç uygulaması sonucu ortaya çıkar. Bu basınç ile oluşan cepler en sık bağırsak duvarındaki zayıf noktalardan oluşur. Bu zayıf noktalar da çoğu zaman bağırsak duvarını beslemek için bağırsağa giren kılcal damarlar olduğundan; divertikül cebinin hemen yakınında kanama potansiyeli olabilecek bir damar hemen her zaman mevcuttur.
Divertikül kanaması ise bu ceplerin çeperindeki ince damarların zayıflayıp yırtılmasıyla oluşur. Genellikle ani başlayan, ağrısız ve parlak kırmızı ya da koyu kırmızı dışkıyla fark edilen bir kanamadır. Divertiküller en sık sigmoid kolonda (kalın bağırsağın rektuma yakın, S şeklindeki son bölümü) ortaya çıksa da kanamaların önemli bir bölümü sağ kolon divertiküllerinden kaynaklanır çünkü sağ kolonun damar yapısı daha hassastır.
Bazı divertiküllerde zamanla iltihap gelişebilir; bu durum tıpta divertikülit olarak ifade edilir. Divertikülit, divertikül kanamasından farklı bir durumdur; ancak ikisi de divertiküler hastalığın sonuçlarıdır. Divertikülit; sol alt karın bölgesinde sürekli ağrı, ateş, bulantı, kusma ve zaman zaman kanlı dışkı gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Daha ağır seyreden olgularda hastaneye yatış gerekebilir. Liften zengin beslenen kişilerde divertikül gelişme riski daha düşükken, liften fakir beslenme alışkanlığı olan bireylerde bu cepler daha sık görülür. Bu nedenle yeterli lif tüketimi, bol sıvı alımı ve düzenli hareket bağırsak sağlığının korunmasında önemli bir rol oynar.
2) Hayati tehlikesi ne boyuttadır? Tedavisi var mı?
Divertikül kanaması çoğu zaman aniden ve belirgin şekilde ortaya çıkar. Kişi tuvalete gittiğinde dışkısının normalden çok daha kırmızı renkte olduğunu ya da tuvalet suyuna karışan taze kan gördüğünü fark eder. Çoğunlukla ağrı eşlik etmez; bu nedenle aniden gelişen ve ağrısız rektal kanama, divertikül kanamasının en tipik işaretlerinden biridir. Bazı hastalar sadece tuvalet kağıdında kan fark edebilir; bazıları ise daha yoğun kanama nedeniyle baş dönmesi veya halsizlik yaşayabilir.