Evinizi orman yangınlarına karşı nasıl güvenli hale getirirsiniz?

Türkiye'nin pek çok farklı noktasında meydana gelen orman yangınları endişeye neden oldu. İzmir'in Menderes ilçesinin Kuyucak Mahallesi'nde ve Seferihisar ilçesinin Doğanbey Mahallesi yangından etkilendi.

Manisa'nın Akhisar ilçesine bağlı Karaköy Mahallesi'nde,  Aydın’ın Sultanhisar ilçesinde, Hatay Antakya'da ve Bodrum Ortakent'te makilik ve bozuk ormanlık alanda aynı anda yangın çıktı.

YANGINLARA KARŞI HANGİ ÖNLEMLER ALINABİLİR?

Tema Vakfı yangınlara karşı alınabilecek bazı önlemleri şöyle sıralıyor:

• Orman alanlarında ve orman sınırlarına yakın alanlarda kesinlikle ateş ve mangal . • yakılmamalı.
• Ormanlarda, izin verilen piknik alanları dışında piknik yapılmamalı.
• Ormana çöp, plastik, cam şişe ve cam parçaları atılmamalı.
• Ormanlık alanlarda sigara içilmemeli ve orman kenarı karayollarına sigara izmaritleri kesinlikle atılmamalı.
• Ormana sınır durumdaki tarım alanları başta olmak üzere, toprak bozulumuna da sebep olan anız yakımından vazgeçilmeli, yakanlar veya yakma teşebbüsünde olanlar uyarılmalı ve yetkili mercilere bildirilmeli.
• Bahçe ve tarlalardan çıkan budama ve biçim artıkları yakılmamalı.
• Ormanlık alanlara yakın yerlerde yapılan düğün ve benzeri organizasyonlarda havai fişek, dilek balonu gibi yanıcı maddeler kullanılmamalı.
• Orman sınırlarına yakın alanlarda, kuru otların olduğu yerlere araç park edilmemeli
Enerji nakil hatlarında, hatlara zarar verecek ve yangına sebep olabilecek her türlü davranıştan kaçınılmalı.
•  Yangın riski görülen durumlarda hemen Acil Çağrı Hattı 112 veya Orman Yangını İhbar Hattı 177 aranarak ihbarda bulunulmalı.

AFAD, YANGIN ANINDA YAPILMASI GEREKENLERİ SIRALADI

• Telaşa kapılmadan çevrede yangın ihbar düğmesi varsa ona basılmalıdır.
• 112 nolu telefondan yangın itfaiyeye bildirilmelidir. Yangının adresi en kısa ve doğru şekilde mümkünse yangının cinsi ile birlikte (bina, benzin, ahşap, araç vb)bildirilmelidir.
• İtfaiye gelinceye kadar mümkünse yangını söndürmek için eldeki mevcut imkanlardan yararlanılmalıdır.
• Yangın kapalı alandaysa yayılmasını önlemek için kapı ve pencereler kapatılmalıdır.
• Bunlar yapılırken kendimiz ve başkaları tehlikeye atılmamalıdır.
• Eğer alevler çoğalmışsa ve binadan çıkış olanaksızsa, yatak altlarına dolaplara saklanılmamalı, pencereden dışarıdakilerle iletişim kurulmaya çalışılmalıdır.
• Dumandan boğulmamak için yardım gelene kadar eğilerek ve sürünerek hareket edilmeli, ağız ve burun ıslak bez ya da mendille kapatılarak nefes alınmalıdır.
• Duman ve yanık kokusu başka odadan geliyorsa kapılar açılmamalı, kapıya dokunulmamalıdır.
• Kıyafetiniz alev almışsa; koşmadan durup yere yatarak yuvarlanılmalıdır. Battaniye türü örtüler alınarak alevler boğulmaya çalışılmalıdır.
• Eğer vücudumuzda yanık varsa, hemen soğuk suya tutulmalıdır.

İşte evinizde orman yangınlarına karşı uygulayabileceğiniz önemli adımlar:

Çevresel Düzenlemeler ve Bitki Örtüsü Kontrolü

Evinizin etrafındaki bitki örtüsü, yangının size ulaşmasında kritik bir rol oynar.

Yangın Güvenlik Alanı Oluşturun: Evinizin çevresinde en az 10-15 metrelik bir "savunma alanı" oluşturun. Bu alan içinde kuru ot, çalı, ağaç dalları gibi yanıcı maddeleri temizleyin. Yangın merdiveni görevi görecek bitki köprülerini ortadan kaldırın.

Bitki Seçimine Dikkat Edin: Evinize yakın yerlerde yanıcı özelliği düşük, su içeriği yüksek bitkileri tercih edin. Ardıç, çam gibi reçineli ve kolay yanan ağaçlardan kaçının. Daha az yanan ve nem tutan bitkileri (örneğin bazı çalılar, yer örtücüler) değerlendirin.

Ağaç Budaması: Ağaç dallarının evinize veya çatınıza değmemesine dikkat edin. Yangın durumunda kıvılcımların çatınıza sıçramasını önlemek için dalları düzenli olarak budayın. Ağaçların alt dallarını yerden en az 2-3 metre yukarıdan budayarak "yakıt merdivenini" kesin.

Yakacak Malzeme Depolaması: Odun, kömür gibi yakacak malzemeleri evinizden veya diğer yapılardan mümkün olduğunca uzağa, tercihen taş veya beton zemin üzerine depolayın. Üzerlerini örtmeyi unutmayın.

Yapısal Önlemler

Evinizin kendisini yangına karşı daha dirençli hale getirebilirsiniz.

Çatı ve Bacalar: Çatınızı yanmaz veya güç tutuşur malzemelerle (kiremit, metal gibi) kaplayın. Bacaların periyodik bakımını yaptırın ve kıvılcım tutucu kullanın. Çatı oluklarını ve çatlakları kuru yaprak ve döküntülerden düzenli olarak temizleyin.
Pencereler ve Kapılar: Güçlü ve ısıya dayanıklı pencere camları (çift cam gibi) kullanın. Yangın sırasında camların kırılmasını geciktirerek yangının içeri girmesini zorlaştırır. Kapı ve pencere kenarlarındaki boşlukları yanmaz mastiklerle doldurun.
Dış Cephe Malzemeleri: Evinizin dış cephesinde yanmaz veya güç tutuşur malzemeler (taş, tuğla, sıva, yanmaz siding) kullanmayı tercih edin. Ahşap dış cepheler risk taşıyabilir.
Giriş ve Çıkışlar: Acil durumlar için birden fazla tahliye rotası belirleyin ve bunların her zaman açık olduğundan emin olun.

Yangın Anı ve Sonrası İçin Hazırlık

Yangın Söndürme Ekipmanları: Evinizde kolayca ulaşabileceğiniz bir yerde yangın söndürücü bulundurun ve nasıl kullanılacağını öğrenin. Bahçe hortumunuzun yeterince uzun ve basınçlı olduğundan emin olun.
Su Kaynakları: Mümkünse evin yakınında büyük bir su deposu veya havuz gibi ek bir su kaynağı bulundurun.
Acil Durum Çantası: Önemli belgeler, ilaçlar, nakit para, ilk yardım kiti, fener gibi temel ihtiyaçları içeren bir acil durum çantası hazırlayın.
Tahliye Planı: Aile bireyleriyle bir tahliye planı yapın ve buluşma noktaları belirleyin. Planı düzenli olarak gözden geçirin ve tatbikat yapın.

Müstakil bir evi yangından korumak için öneriler

Müstakil bir evi yangından korumak için alabileceğiniz önlemler hem yapısal hem de çevresel faktörleri kapsar. Aşağıda yangına karşı korunma konusunda dikkat edilmesi gereken temel püf noktaları sıralanmıştır:

1. Yapısal Güvenlik Önlemleri
Yangına dayanıklı malzeme kullanımı: Çatı, dış cephe ve pencere doğramalarında yanmaz veya zor alev alan malzemeler tercih edin (örneğin metal kiremit, alçıpan, taş kaplama).

Isı dedektörleri ve duman alarmları: Evin farklı bölgelerine dedektörler yerleştirin. Bu cihazlar erken uyarı sağlar.

Yangın söndürücü cihazlar: Mutlaka her katta ve mutfakta yangın söndürücü bulundurun. ABC tipi çok amaçlı olanları tercih edin.

Elektrik tesisat kontrolü: Eski veya yetkisiz müdahale edilmiş tesisatlar yangın riski oluşturur. Bir elektrikçi tarafından düzenli kontrol ettirin.

Şömine veya soba kullanımı: Duman bacası düzenli temizlenmeli, etrafındaki alanlar yanıcı eşyalardan arındırılmalı.

2. Çevresel Önlemler
Evin etrafında yangın bariyeri oluşturun: Evin çevresindeki ilk 5 metreyi (yangın tampon bölgesi) çim, çakıl taşı gibi yanıcı olmayan materyallerle döşeyin.

Ağaç ve çalıların budanması: Evden 10-15 metre mesafeye kadar olan alanlarda kuru dalları, yaprakları temizleyin.

Çatı ve oluk temizliği: Çatıda biriken kuru yapraklar yangın için ideal tutuşma noktalarıdır.

Bahçede yanıcı malzeme biriktirmeyin: Odun yığını, tüp, benzin bidonu gibi maddeleri evden uzakta ve güvenli bir yerde depolayın.

 3. Acil Durum Hazırlıkları
Tahliye planı oluşturun: Ailenizle birlikte bir kaçış planı belirleyin. Alternatif çıkış yolları planlayın.

Acil durum çantası hazırlayın: Kimlikler, su, fener, ilaç, yedek anahtar gibi temel ihtiyaçları içeren bir çanta her zaman hazırda bulunsun.

Adres işaretlemesi: İtfaiye ekiplerinin kolayca bulabilmesi için ev numaranız net, görünür ve reflektif olmalı.

4. Önleyici Davranışlar
• Elektrikli cihazları fişte bırakmayın.

•Mum kullanıyorsanız gözetimsiz bırakmayın.

•Barbekü, mangal gibi açık ateşleri evden uzakta ve kontrollü şekilde yapın.