Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu?

Türk kültüründe yılbaşı döneminin en sevilen bitkilerinden biri olan kokina, aslında tek bir bitki değildir; iki farklı bitkinin birleştirilmesiyle oluşan dekoratif bir süstür. Aralık ayının gelmesiyle beraber "Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu?" soruları artış gösterdi...

Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu?
Özge Çolak

Özge Çolak


Kokina, özellikle Türkiye’de yılbaşı döneminin en tanınan ve sevilen sembollerinden biri haline geldi. Popüler olmasının birkaç kültürel, estetik ve pratik nedeni var.  Aralık ayının gelmesiyle beraber "Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu?" soruları artış gösterdi. İşte kokina ile ilgili merak edilenler...

Kokina nedir?

Kokina, halk arasında “yılbaşı çiçeği” olarak bilinir.

Asıl iki bileşeni:

  • Ruscus aculeatus (Yaprak gibi görünen ama aslında gövde olan sivri yeşil kısımlar)
  • Smilax veya benzeri türlerden toplanan kırmızı meyveler

Bu kırmızı meyveler aslında Ruscus’un kendi meyvesi değildir—çoğu zaman dallara tek tek bağlanarak hazırlanan bir el işçiliği ürünüdür. Bu yüzden kokina demetleri genellikle uzun süre formunu korur.

Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu? - Resim : 1

Kokina ne zaman alınır?

Kokina en çok Aralık ayında ve özellikle yılbaşı yaklaşırken satılır.

Doğada toplama dönemi kış başına denk gelir. Çiçekçilerde ve sokak satıcılarında Aralık ortası – Ocak başı arasında yaygın olarak bulunur.

Bir inanışa göre:

Kokina yılbaşına kadar solmadan kalırsa, o eve yıl boyunca şans gelir.

Kokina nasıl bakılır?

Kokina canlı bir çiçek gibi narin değildir; daha çok dayanıklı bir çalı yapısı vardır. Yine de uzun süre taze kalması için bazı öneriler:

  •  Direkt güneşten uzak tutun: Aydınlık ama güneş almayan bir yerde daha uzun süre dayanır.
  •  Serin ortam tercih edilir: Oda çok sıcaksa kokina daha çabuk kurur. En ideali: 15–20°C arası oda sıcaklığı.
  • Hafif nemlendirme: Demeti çok ıslatmadan, ara ara su püskürtebilirsiniz. Vazo içine koymak isteğe bağlıdır ama genelde kuru şekilde daha iyi dayanır.
  •  Fazla oynamayın: Kırmızı meyveler bağlı olduğu için sık hareket ettirmek dökülmelere neden olabilir.

Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu? - Resim : 2

Ne kadar dayanır?

Doğru koşullarda 3–6 hafta arası dekoratif görünümünü koruyabilir.
Birçok kişi yıl boyunca saklayıp dekor amaçlı kullanır.

Kokina çiçeği suya konur mu?

İstersen konabilir ama zorunlu değildir. Hatta çoğu çiçekçi ve uzman, kokinanın kuru halde daha uzun süre dayandığını söyler.

Neden suya koymak gerekmiyor?

Kokina, aslında canlı bir çiçek değil; dayanıklı bir çalı olan Ruscus dalları ile kırmızı meyvelerin birleştirilmesiyle yapılan dekoratif bir aranjmandır. Bu nedenle tıpkı kesme çiçekler gibi suya ihtiyaç duymaz. Suya koymak bazı durumlarda meyvelerin çabuk dökülmesine bile neden olabilir.

Suya koymak istersen ne olur?

Vazo içinde durması kokinanın yeşil kısımlarının biraz daha geç kurumasını sağlayabilir.
Fakat çok bir fayda beklememelisin; kokina zaten kuru olarak uzun süre dayanabilen bir süstür.

Kokina ne zaman alınır, nasıl bakılır? Kokina çiçeği suya konur mu? - Resim : 3

Kokina çiçeği dileği nasıl yapılır? 

Kokina dilek geleneği tamamen halk inanışına dayanır; kesin bir kuralı yoktur. Yine de Türkiye’de en yaygın bilinen kokina dilek ritüeli şöyle yapılır:

  • Yılbaşı öncesi kokina alınır: Genellikle Aralık ayında, özellikle yılbaşına doğru alınır.
  • Eve getirildiğinde temiz ve güzel bir yere konur. Sıklıkla:

Kapı girişine
Salonun görünen bir köşesine
Mutfağa konur. Bunun “evin bereketini artırdığına” inanılır.

  • Dilek tutulur: Sessizce, içinden ve net bir şekilde bir dilek tutulur. Kimi kişiler dileği kokinaya dokunarak, kimi de gözlerini kapatarak söyler.
  • En önemli inanış: Kokina yılbaşına kadar bozulmazsa dilek kabul olur. Halk arasında sık duyulan söz: “Kokina yılbaşına kadar dağılmazsa, dileğin gerçek olur.”

Buradaki “dağılmak”, en çok kırmızı meyvelerin dökülmesi anlamına gelir. Bu yüzden kokinaya çok dokunmamaya çalışılır.

  • Yılbaşında dilek tekrar edilir: Bazıları yılbaşında kokinaya bakıp dileğini bir kez daha hatırlamak gerektiğine inanır.

 

Kültürel bir inanış

Bu uygulamanın dini veya bilimsel bir dayanağı yoktur; tamamen folklorik bir gelenektir. Pek çok insan bunu eğlenceli bir yılbaşı ritüeli olarak görür.