Tatlı patatesin sağlığa 15 faydası: Vitaminler ve besin değerleri

Birçok hastalığa iyi gelmesinden dolayı tercih edilen tatlı patates, adeta şifa dağıtıyor. Kanserden, diyabete, kalp hastalıklarından doğurganlığa kadar sayısız faydası bulunan tatlı patates hakkında sizler için detaylı bir yazı hazırladık. İşte tatlı patatesin 15 faydası...

TATLI PATATESTE HANGİ VİTAMİN VE MİNERALLER VARDIR?

Bilim insanları, tatlı patates en iyi A Vitamini kaynakları arasında olduğunu bulmuşlardır. Tatlı patatesler ayrıca doğal olarak turuncu renginden dolayı B5 vitamini, riboflavin, niasin, tiamin ve karotenoid içerir.

Ipomoea batatas olarak da bilinen tatlı patates, sadece birçok besin maddesi içermekle kalmaz, aynı zamanda sağlık açısından da birçok faydası vardır. Bilim insanları, tatlı patatesin anti-inflamatuar, anti-diyabetik ve antikanser özellikleri içerdiğini belirlemişlerdir. Tatlı patates çoğu zaman turuncu renktedir, ancak mor, sarı, beyaz, pembe ve kırmızı renge sahip olanları da vardır.

TATLI PATATESİN 15 FAYDASI

1. Tatlı patates A vitamini eksikliğini önlemeye yardımcı olur
2. Tatlı patates diyabetin azalmasına da yardımcı olabilir
3. Tatlı patates stres seviyelerini yönetmeye yardımcı olabilir
4. Tatlı patates anti-inflamatuar aktivite içerir
5. Tatlı patates kardiyovasküler hastalık riskini en aza indirmeye yardımcı olabilir 
6. Tatlı patates kanseri korumaya/önlemeye/yönetmeye yardımcı olabilir
7. Tatlı patates ülserlere karşı korunmaya yardımcı olabilir
8. Tatlı patates antimikrobiyal özellikler içerir      
9.  Tatlı patates saç ve cildi iyileştirmeye yardımcı olabilir
10. Tatlı patates sindirime iyi gelir
11. Tatlı patates kan basıncını düzenlemeye yardımcı olabilir
12.  Tatlı patates doğurganlığı artırabilir
13. Tatlı patates iyi görmemize yardımcı olabilir
14. Tatlı patates kilo yönetiminde yardımcı olabilir
15. Tatlı patatesler aynı zamanda hafızayı güçlendiren besinlerdir

A VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİ ÖNLEMEYE YARDIMCI OLUR

A vitamini eksikliği, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir sorundur. A vitamini eksikliğinin sağlık üzerindeki yansımaları ciddidir ve hem hamile hem de emziren kadınlar ve çocukları için bulaşıcı hastalıklara karşı direncin azalması, bulaşıcı morbiditenin artması, göz kuruluğu yanı sıra artan mortaliteye neden olabilir.

Tatlı patates, yüksek düzeyde beta-karoten içerdiği için son derece önemli bir A Vitamini kaynağıdır. Beta-karoten, karaciğerlerimizde A vitaminine dönüştürülür ve her beta-karoten molekülü iki molekül A Vitamini üretir.

Özetle diyebiliriz ki tatlı patates, doğal ve bol miktarda beta-karoten ve A Vitamini kaynağıdır. A Vitamini, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına ve diğer enfeksiyonlara karşı dirençli kalmasına yardımcı olmak için gereklidir.

DİYABETİN AZALMASINA DA YARDIMCI OLABİLİR

Tatlı patates, glisemik indeks ölçeğinde düşükten yükseğe doğru sınıflandırılır ve birkaç çalışma, diyabetli kişilerde insülin direnci ve düşük kan şekeri seviyelerinin yanı sıra yüksek kan şekeri oluşumunu en aza indirebileceğini göstermiştir.

Nispeten düşük glisemik indeksi, tatlı patatesin şekeri diğer nişastalı yiyeceklerin aksine, kan dolaşımına yavaş yavaş saldığı anlamına gelir. Bu sürekli şeker salınımı, bireylerin kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olur, böylece düşmez veya yükselmez. Bu nedenle tatlı patates, özellikle şeker hastalığı olan kişilerde kan şekeri düzeylerinin düzenlenmesinde yardımcı olabilir.

Tatlı patates çeşitleri üzerine yapılan araştırmalar, kan şekeri regülasyonu söz konusu olduğunda Beauregard'ın en etkili tatlı patates çeşidi olduğunu ortaya koymuştur. Ek olarak, söz konusu varyantın beyaz tatlı patateslerden elde edilen bir ekstrakt olan Caiapo ile benzer protein modellerine sahip olduğu gösterilmiştir. Caiapo'nun tip II diyabetli bireylerin glikoz ve kolesterol seviyelerini iyileştirdiği belgelenmiştir.

Tatlı patatesteki lifin de diyabet yönetimi için faydalı olduğu varsayılmaktadır. Tatlı patates, tip I diyabet hastalarında kan şekeri düzeylerini düşürdüğü belirlenen yüksek lifli bir besindir. Tatlı patateste bulunan lifin %10-15'i, gıda tüketimini ve kan şekerini yükseltmede etkili olan pektin gibi çözünür liflerden oluşur.

Tatlı patateslerdeki liflerin yaklaşık %77'si çözünmezdir ve diyabetle mücadelede kendi rolleri vardır. Çözünmeyen lifler, daha sonra kandaki şeker miktarını düzenlemeye yardımcı olan insülin duyarlılığını arttırmada esastır.

STRES SEVİYELERİNİ YÖNETMEYE YARDIMCI OLABİLİR

Tatlı patates, önemli miktarda normal vücut fonksiyonu için gerekli bir mineral olan magnezyum içerir. Magnezyumun en önemli faydalarından biri stres ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olmasıdır. Araştırmalar, modern diyetlerdeki magnezyum eksikliğindeki artışın, dünya çapında bildirilen depresyon vakalarında önemli bir artışa neden olduğunu göstermiştir. Örneğin, bazı kontrollü çalışmalar, adet öncesi semptomları yaşayan kadınlarda magnezyum eksikliğinin depresyonu artırdığını göstermiştir.

Magnezyum eksikliği ve depresyon bağlantılıdır çünkü her ikisi de hücre aracılı bağışıklık tepkileri ve vücut genelinde inflamasyon içerir. Hayvan modelleri üzerinde yapılan araştırmalar, magnezyum alımındaki artışın, travmatik bir yaralanma sonrasında beyni anksiyete ve/veya depresyondan koruduğunu göstermiştir. Ayrıca, hayvan modelleri üzerinde yapılan çalışmalar, magnezyumdaki düşüşün farelerde depresyonun yanı sıra anksiyete ile ilgili davranışların artmasına neden olacağını göstermiştir.

Ayrıca magnezyumun yaşlı bireylerde uykusuzluğu azalttığı bulunmuştur. Uykusuzluk, yaşlıların %50'sinden fazlasının bir tür uyku eksikliğinden muzdarip olması nedeniyle yaşanan stres, depresyon ve anksiyete için bir tetikleyicidir.

TATLI PATATES ANTİ-İNFLAMATUAR AKTİVİTE İÇERİR

Tatlı patatesler, çoğu güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahip olan önemli miktarda vitamin içerir. Mor tatlı patates üzerinde yapılan araştırmalar, sebze çeşidinden elde edilen ekstraktların vücutta aktif inflamatuar bileşenlerin üretimini engelleme kabiliyetine sahip olduğunu kesin olarak göstermiştir.

Ayrıca, tatlı patates, çok yönlü bir besin olan yüksek bir kolin konsantrasyonuna sahiptir. Kolinin ana faydalarından biri, vücuttaki inflamatuar yanıtları azaltarak daha az inflamasyon sağlamasıdır.

Çalışmalar, mor tatlı patatesten elde edilen ekstraktların, kolon kanseri hücrelerinde inflamasyonu azaltmada ve önlemede ve ayrıca spesifik kanser hücrelerinde hücre proliferasyonunu azaltmada gerekli olduğunu kanıtlayan antosiyaninler içerdiğini göstermiştir.

KANSERİ KORUMAYA/ÖNLEMEYE/YÖNETMEYE YARDIMCI OLABİLİR

Çalışmalar ayrıca mor renkli tatlı patatesin özellikle kanserle mücadelede etkili olduğunu gösterdi. Tatlı patatesin bu varyasyonu, kanser hücrelerinin hücre ölümünü indükleyerek meme kanseri, mide kanseri ve kolon kanseri gibi spesifik kanserlerin büyümesini engelleyebilen elementlere sahip. Sebzenin yüksek antosiyanin içeriğinin, mide ve meme kanserleri söz konusu olduğunda tatlı patatesin anti-kanser aktivitesinin arkasındaki neden olduğuna inanılmaktadır.

Diğer çalışmalar, tatlı patatesin farklı kısımlarından elde edilen ekstraktların prostat kanseri hücrelerinde hücre ölümüne neden olabileceğini ve kanserin büyümemesini ve prostatın diğer bölgelerine yayılmamasını sağladığını kesin olarak göstermiştir. Bilim insanları, prostat kanserini kontrol etme söz konusu olduğunda, tatlı patateslerin anti-kanser aktivitesinin, yüksek polifenol içeriğinden kaynaklandığı sonucuna varmışlardır.

Tatlı patateslerde beta-karoten gibi karotenoidlerin varlığının erkeklerin prostat kanserine yakalanma riskini azaltmada önemli bir etkiye sahip olduğu da bildirilmiştir.

Beta-karotenin ayrıca kolorektal kanser gelişen bireylerin risklerini önlemede ve azaltmada etkili olduğu bulunmuştur.

ÜLSERE KARŞI KORUNMAYA YARDIMCI OLABİLİR

Çalışmalar, tatlı patates kökünden elde edilen metanol ekstraktının gastrointestinal dokuları aspirin kaynaklı ülserlerden koruyabildiğini göstermiştir. Bu çalışmaların sonuçları, tatlı patateslerin peptik ülser tedavisinde kullanılabileceğini kanıtlamıştır.

Başka bir çalışma, tatlı patateslerin köklerindeki unun, hayvan modellerinde midede etanol ile ilişkili ülserasyonun önlenmesine yardımcı olduğunu göstermiştir. Sebzeden elde edilen unun mide ülserini baskıladığı, çevre dokulardaki şişliği azalttığı ve mide kıvrımlarını koruduğu bulunmuştur.

Ek olarak, sebzeden elde edilen özlerin, vücuttaki yaraların iyileşmesinde önemli olan serbest radikal temizleyicilere sahip olduğu gösterilmiştir.

KARDİYOVASKÜLER HASTALIK RİSKİNİ EN AZA İNDİRMEYE YARDIMCI OLABİLİR

Vücuttaki oksidasyon, ateroskleroz gibi komplikasyonlara neden olur ve bu da bir dizi kardiyovasküler hastalığın gelişmesine yol açabilir. Tatlı patateslerden elde edilen yaprak özleri test edildi ve bilim insanları, yaprak özlerindeki yüksek polifenol seviyelerinin insanlarda oksidasyonu baskılayabildiğini ve kardiyovasküler hastalık gelişme ihtimalini azalttığını buldu.

Bilim insanları, tatlı patatesin yapraklarının, nispeten yüksek seviyedeki radikal süpürücü aktivitelerinin yanı sıra yüksek miktarda polifenol bileşikleri nedeniyle önemli antioksidan özelliklere sahip olduğuna inanmaktadır. Temizleme aktivitesi ve yüksek polifenol seviyeleri, antioksidan özelliklerine katkıda bulunur ve birinin kardiyovasküler hastalık geliştirme riskini en aza indirmeye yardımcı olur.

Diğer bilimsel çalışmalar, mor renkli tatlı patatesteki yüksek antosiyanin seviyelerinin, sebzenin koroner hastalık olasılığını azaltma yeteneğine katkıda bulunduğunu göstermiştir.

Ek olarak, tatlı patates, kardiyovasküler hastalık riskinin azalmasıyla güçlü bir şekilde bağlantılı olan çözünür diyet lifleri içerir.

TATLI PATATES ANTİMİKROBİYAL ÖZELLİKLER İÇERİR

Tatlı patatesin antimikrobiyal özellikleri üzerine yapılan çalışmaların sınırlı olmasına rağmen, bazı bilimsel raporlar tatlı patatesin bir miktar antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğu sonucuna varmıştır. Bazı araştırmalar, tatlı patates yapraklarından elde edilen etanol ve aseton özlerinin, zatürree ve tifoya neden olan bakterilere karşı antimikrobiyal özelliklere sahip olduğunu bulmuştur.

Tatlı patateslerdeki lifin de gıda kaynaklı bakterilerin büyümesini engellediği belgelenmiştir.

Diğer çalışmalar, tatlı patates yaprağı tozunun ve su, etanol ve pepton özlerinin Salmonella typhi, E.coli ve Klebsiella pneumoniae'ye karşı antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğunu bulmuştur.

TATLI PATATES SAÇ VE CİLDİ İYİLEŞTİRMEYE YARDIMCI OLABİLİR

Yukarıda bahsedildiği gibi, tatlı patatesler A vitamini açısından zengindir. Tatlı patates ayrıca C vitamini ve E vitamini açısından da zengindir.

Çalışmalar, tatlı patatesin veya E vitamini takviyesinin, saç dökülmesi yaşayan bireylerde saç sayısını önemli ölçüde artırma potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir. Bunun nedeni, E vitamininin, alopesinin önemli bir nedeni olan oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olan antioksidan özellikler içermesidir.

C vitamininin fotoyaşlanma ve hiperpigmentasyon tedavisinde kullanılabilecek etkili bir dermatolojik tedavi olduğu bilinmektedir. C vitamini ayrıca UV ışığına maruz kalmanın neden olduğu oksidatif stresi nötralize etmede etkili. Ek olarak, C vitamini ve E vitamini kombinasyonu, bireylerde cilt kanseri riskini önemli ölçüde azaltabilir. C vitamini ayrıca cildin ana yapısal proteini olan kolajen sentezinde de gereklidir. Bir dizi çalışma, C vitamininin anti-inflamatuar özellikler içerdiğini de göstermiştir. Bu, C vitamininin akne gibi cilt hastalıklarını yönetmeye yardımcı olabileceği ve ciltteki yaraların iyileşmesini destekleyebileceği anlamına gelir.

A vitamininin güneşten zarar görmüş cildin tedavisinde ve yönetiminde etkili olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca yapılan çalışmalar vitaminin kemoterapi ve diğer tedavi çözümleriyle birlikte cilt kanseri tedavisinde de etkili olduğunu kanıtlıyor.

Diğer çalışmalar, A vitamininin etkili bir kolajen uyarıcısı olduğunu, hücre yaşlanma oranını azaltmada ve cildimizin fotoyaşlanmasını engellemede yararlı olduğunu gösteriyor.

TATLI PATATES SİNDİRİME İYİ GELİR

Tatlı patatesin büyük miktarda lif içermesi sayesinde, sindirimin yanı sıra bağırsak sağlığını da iyileştirdiği uzun zamandır bilinmekte. Günümüzde kullanılan birçok müshil, liflerden yapılır, yani tatlı patates tüketimi, uygun sindirimi desteklemek için gereken lif alımını artırabilir. Tatlı patatesin yüksek lif içeriği hem çocuklarda hem de yetişkinlerde kabızlığın önlenmesine yardımcı olabilir.

TATLI PATATES KAN BASINCINI DÜZENLEMEYE YARDIMCI OLABİLİR

Tatlı patatesler hem magnezyum hem de potasyum açısından zengin oldukları için kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Çalışmalar, daha yüksek potasyum alımının kan basıncında bir düşüşe yol açtığını göstermiştir ve bu da kişinin felç veya koroner problem geliştirme şansını önemli ölçüde azaltır.

Magnezyum ayrıca hipertansiyonun önlenmesinde ve hem hamile hem de hamile olmayan hastalarda azaltılmasında etkili bir takviye olarak kabul edilir. Ek olarak, diğer çalışmalar vücuttaki magnezyum eksikliğinin hipertansiyon gelişimi için risk faktörlerini artırdığını bulmuştur.

TATLI PATATES DOĞURGANLIĞI ARTIRABİLİR

Tatlı patateslerdeki yüksek dozlarda bulunan A vitamini, sebzeyi doğurganlıklarını artırmak için doğurganlık çağındaki kadınlar tarafından tüketilmesi için ideal hale getirir. Hayvan modelleri üzerinde yapılan çalışmalar, A vitamininin üreme performansını iyileştirmede çok etken bir rol oynadığını gösteriyor. Araştırmalar ayrıca A vitamini eksikliğinin doğurganlık çağındaki kadınlarda ikincil kısırlığa yol açabileceğini gösteriyor.

Tatlı patates ayrıca doğurganlık çağındaki kadınlarda doğurganlığı arttırmada çok önemli bir mineral olan sağlıklı bir demir oranı içerir. Raporlar, aneminin veya demir eksikliğinin kadınlarda kısırlığın bir nedeni olduğunu göstermekte. Bu raporlar, demir eksikliğinin demir alımını artırarak tedavi edilmesinin, genellikle kadınların tedaviden birkaç ay ila bir yıl sonra hamile kalmasına yardımcı olduğunu gösterdi. Diğer çalışmalar, diyet demir alımındaki bir artışın yumurtlama kısırlığı riskini azalttığını kanıtlıyor.

TATLI PATATES İYİ GÖRMENİZE YARDIMCI OLABİLİR

Tatlı patatesler çok fazla A vitamini içerir ve çoğumuz A vitamininin görüşümüz için iyi olduğunu biliriz, ancak vitaminin görüşümüzü tam olarak hangi yönden iyileştirdiğini bilemeyebiliriz. Çalışmalar, A vitamininin ışık emiliminden sorumlu pigmentlerin oluşumunda önemli olduğunu gösteriyor. Ek olarak, A vitamini retinanın düzgün yapısını korumak için de gerekli. A vitamini eksikliği, zayıf görüşe ve bazı durumlarda körlüğe neden olabilir. A vitamini eksikliği ayrıca gece körlüğüne neden olabilir.

Ayrıca korneanın kuruluğu, korneanın ülserasyonu ve konjonktiva gibi diğer göz hastalıkları da A vitamini eksikliğiyle ilişkilendirilir.

Tatlı patates, hem C vitamini hem de E vitamini için önemli bir kaynaktır. Hindistan'da yapılan bir araştırma, C vitamini eksikliği ile katarakt gelişimi arasında önemli bir ilişki olduğunu göstermiştir. Diğer çalışmalar hem C vitamininin hem de E vitamininin, çoğunlukla göz kataraktına yol açan oksidatif strese karşı mücadelede etkili olabileceğini buldu.

TATLI PATATES KİLO YÖNTEMİNDE YARDIMCI OLABİLİR

Tatlı patates, tokluğu artıran ve vücuda vücut ağırlığının düzenlenmesi için doğal, kendi kendini idame ettiren bir mekanizma sunan çözünür ve fermente edilebilir lif içerir. Çalışmalar, tatlı patateslerdeki başlıca çözünür liflerden biri olan pektinin, yeme ihtiyacını düşürmede, kilo alımını azaltmada ve ayrıca vücuttaki tokluk hormonlarının aktivitesini artırmada etkili olduğunu gösteriyor.

Bilimsel çalışmalar ayrıca, daha yüksek lif alımının, vücut ağırlığının azalmasıyla güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu göstermiştir. Tatlı patates tüketimindeki artış, lif alımında artışa yardımcı olacak ve bu da daha düşük vücut ağırlığına imkan tanıyacaktır.

HAFIZAYI GÜÇLENDİREN BESİNLERDİR

Çalışmalar, mor tatlı patateste bulunan antosiyaninin hafızayı güçlendiren özelliklere sahip olduğunu gösteriyor.

İlginizi Çekebilir

• Kerevizin Faydaları nelerdir?