Hipertiroidizm nedir? Belirtileri nelerdir? Beslenme nasıl olmalıdır?

Hipertiroidizm hastalığına neden olan birçok durum var.  Bu durumların bilinmesi ve hastalığın tetiklenmemesi için beslenmeye de özen gösterilmesi gereklidir. Ataşehir Florence Nightingale Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Arzu Güntürk hipertiroidizm hakkında tüm bilinmesi gerekenleri ve tedavi çeşitlerini anlattı.

HİPERTİRİODİZM NASIL OLUŞUR?

Tiroid bezi; kelebek şeklinde, boynun ön tarafında, 18-20 gr büyüklüğünde bir organdır. Vücudun orkestra şefi olarak düşünülebilir. Metabolizmanın birçok görevini sağlar. Beyin, kalp, bağırsaklar, cilt, kilo kontrolü, üreme organları bu organın salgıladığı hormonlar tarafından büyük oranda yönetilir. Tiroid hormonlarının fazla salgılanmasına hipertiroidizm deniyor.

HİPERTİRİODİZME NEDEN OLAN DURUMLAR NELERDİR? 

1- Graves hastalığı

Hipertiroidinin en sık nedenidir. Sıklığı % 60-90’dır. Vücutta otoantikor adlı maddeler nedeniyle bezin hormon üretimi artar.

2- Subakut tiroidit

Virüsler, bazı ilaçların tetiklediği düşünülen tiroid iltihabıdır. Hipertiroidi ile başlar. Düzelebildiği gibi, kalıcı tiroid bezi az çalışması hipotiroidiye de dönüşebilir. Burada bezin çok çalışması değil, bezden fazla tiroid hormonu dökülmesi söz konusudur. 

3- Multinoduler guatr

Tiroid bezi düzensiz bir şekilde nodül denen küçük yumrularla doludur ve bu nodüller tiroid hormonunun fazla çalışmasına neden olur.

4-Toksik adenom

Tiroid bezinde tek bir adenom vardır ve hormon salgılar. Adenom, iyi huylu bir urdur.

5-Hashitoksikoz

Haşimato hastalığı tiroid bezinin az çalışmasıyla karakterizedir. Ancak seyrek olarak bazı hastalarda çok çalışmayla başlar. Ancak yine az çalışma haline döner.

6-Hipofizer ve hipotalamik hipertiroidi

En nadir tiptir. Beyindeki hipofiz ve hipotalamustan tiroid bezine komut veren hormonlar arttığı için tiroid bezi de çok hormon salgılar. Ana problem tiroid bezinde değil, bu organlardadır.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Uzm. Dr. Güntürk, hipertiroidizmin en belirgin şikâyetlerini şöyle sıraladı:

• Yemek yenmesine rağmen kilo kaybı yaşanması
• Sinirlilik, ağlama krizleri
• Çarpıntı
• Gözlerde canlı bakış
• Gözlerde dışa fırlak görünüm
• Gözlerin kapatılamaması
• Sıcağa tahammülsüzlük ve terleme
• Ödem
• Saç dökülmesi
• Çömelmede zorlanma
• Ellerde titreme

TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Hipertiroidizm tedavi yöntemleri; ilaç tedavisi, cerrahi tedavi ve radyoaktif iyot tedavisidir. Hipertiroidizmin tipine göre bu yöntemlerden biri seçilir. Bazen 2 yöntem birlikte kullanılır. Graves hastalığında ilaç kullanılır, genelde 1 yıl kadar sonra düzelebilir ve ilaç kesilebilir. Multinodüler guatrda ve toksik adenomda cerrahi metod daha çok tercih edilse de radyoaktif iyot tedavisi de uygulanabilir. Hastanın durumuna göre hekim buna karar verir.

HİPERTİRİODİZMDE BESLENME NASIL OLMALIDIR?

Hipertiroidizmde iyot kullanımı kısıtlanmalıdır. Ayrıca karalahana, turp, şalgam, aşırı yumurta sarısı gibi bez büyüten iyotu yoğun bulunduran gıdaları kısıtlamak gerekir.