Koronavirüs belirtileri ilk ne zaman başlar? Belirti varsa ne yapmalıyız?

Çin'in Vuhan kentinde Aralık ayında ortaya çıkan koronavirüsün etkileri halen devam ediyor. Bir yandan da çoğu ülkede pandemi ile mücadele kapsamında aşılama çalışmaları yapılıyor.  Koronavirüse henüz yakalanmamış olanlar ise  bu virüsün ilk olarak nasıl belirti verdiğini merak ediyor. Peki koronavirüs belirtileri ilk ne zaman başlar? Belirtileri fark edersek ne yapmalıyız?  Koronavirüs belirtileri kalıcı olacak mı?  Memorial Şişli Hastanesi İç hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Özgür Mollaoğlu koronavirüsün neden olduğu Covid-19 enfeksiyonuna ilişkin merak edilenleri yanıtladı:

elele.com.tr  / Özge ÇOLAK

Koronavirüs belirtileri ne zaman başlar?

Virüsle enfekte olduktan sonra ortalama 2-8 gün içinde belirtiler başlamakta bu süre 14 güne kadar uzayabilmektedir. Ancak bazı kişiler hiçbir belirti göstermeden (asemptomatik ) hastalığı geçirebilmektedirler. Özellikle çocuklar ve gençlerde bu daha sık görülmektedir.

Koronavirüs belirtilerini fark edersek neler yapılmalı?

Belirtiler başladığında hastaların bir kısmının basit soğuk algınlığı olabilir düşüncesiyle hemen doktora başvurmadıklarını görülmektedir. Bu hem hastalığa müdahalenin gecikmesine hem de başkalarına bulaştırma ihtimalinin artmasına neden olmaktadır. Bu bakımdan bu dönem Covid -19 pandemisi olduğundan izolasyon kurallarına sıkı bir şekilde uyulması ve gecikmeden bir sağlık kuruluşuna başvurup gerekli testleri yaptırılması gerekmektedir.

Hafif geçirenlerde ne gibi belirtiler olur?

Hastalığın ortalama 10 günlük süreci düşünüldüğünde başlangıçta;

• Kırgınlık, halsizlik
• 37,5 dereceyi geçmeyen ateş,
• Baş ağrısı
• Kas ağrıları
• Tat ve koku kaybı gibi belirtiler ile başlayıp bu şekilde hafif bulgular ile devam
edebilmektedir.

Fakat bu süreç birden yerini 5-6. günden sonra yüksek ateş (38 derece ve üzeri), nefes darlığı, göğüste baskı hissi gibi bulgulara bırakabilmektedir. Bu bakımdan hastalık hafif bile geçiriliyor olsa bu bulgular oluşursa sağlık kuruluşuna tekrar başvurmak gerekmektedir.

Koronavirüs belirtileri kişiden kişiye değişiyor mu?

En sık karşılaşılan bulgular arasında;

• Ateş (%38).
• Kuru öksürük (%35 )
• Halsizlik ve kas ağrıları (%32 )
• Baş ağrısı (%32)
• Boğaz ağrısı (22),
• Tat ve koku kaybı (%15) olup hastalar bu bulguların bir ya da daha çoğunu gösterebilirler.
• Yaşlı kişilerde, ek hastalığı ( diabet, hastalıkları, kanser, obezite gibi ) olanlarda bu bulgular daha şiddetli gelişebilmektedir.
• Hastane de takip edilmesi gereken hastalarda ise; yüksek ateş (%90),kuru öksürük (%60) aşırı halsizlik (%70) nefes darlığı (%40) ön planda görülen bulgulardır.

5. Konjonktivit koronavirüs belirtisi mi?

Covid -19 enfeksiyonundan korunmada, ağız burun korunması, el hijyeni kadar göz yolu ile bulaşmadan da korunmak gerekir. Göz, virüsün giriş yolundan biri olabilmektedir. Bu durumda gözde kızarıklık, çapaklanma gibi bulgular ile konjonktivit gelişebilmektedir. Yine hastalığın ileri döneminde de "kırmızı göz " diye tabir edilen konjonktivit benzeri tablo oluşabilmektedir.

6. Koronavirüs belirtileri hastalığı atlattıktan sonra ne kadar sürüyor?

Çoğu insan hastalık,10-15 günde geçtikten sonra (ki birçoğu 6. günden sonra kendini iyi hissetmektedir) normal hayatına dönebilmektedir. Her ne kadar uzun vadeli bilgiler oluşmadıysa da hastalığı orta ağır geçirenlerde, hatta hafif geçiren az bir kısım hastada, haftalar, hatta aylar süren halsizlik, nefes darlığı, eklem ağrıları, göğüs ağrısı, öksürük gibi şikayetlerin devam ettiği gözlemlenmektedir. Daha az olarak "beyin sisi” (brain fog ) diye adlandırılan konsantrasyon güçlüğü, unutkanlık, depresyon, kas ağrıları, çarpıntı görülebilir. Daha uzun vade de sık olmamakla birlikte kalp kası hastalıkları, akciğer ve böbrek fonksiyonların da azalma, saç dökülmesi, cilt döküntüleri, tat ve koku kayıpları, uyku sorunları rapor edilmektedir.

Koronavirüs belirtileri kalıcı olacak mı?

Hastalıkla ilgili geç dönem belirtilerinin kalıcı olup olmayacağı somut veri olmadığından yanıtlayabilmek zor. Ancak takip edilen hastaların solunum ya da nörolojik bulgularının yüksek oranda düzeldiğini görülmektedir.

Mutasyonlu virüs belirtileri farklı mı?

Mutasyonlu virüsle ilgili bulgularda, öksürük şikayetinin daha ön planda olduğu, tat ve koku kaybı şikayetinin daha az görüldüğü bildirilmektedir. Bunun dışında hastalık aynı bulgular ile seyretmekte, hastalığın daha ağır geçirildiği ile ilgili bildiriler olmakla beraber somut çalışma sonuçları önümüzde ki haftalarda belli olacaktır.

En son tespit edilen koronavirüs belirtileri nelerdir?

Daha önce ön planda olmayan iştah kaybı ve baş ağrısı gibi bulguların özellikle genç hastalarda daha sık görüldüğü bildirilmektedir.

İLGİLİ İÇERİKLER

• Koronavirüs aşısı nasıl olunur? Nerede olunur? Zorunlu mu?
• Bebeğe anne sütünden korona bulaşır mı?
• Hamileler Koronavirüs aşısı yaptırabilir mi?