Uzman açıkladı: Sarı nokta hastalığı nedir?
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Sadullah Keleş, halk arasında “sarı nokta hastalığı” olarak bilinen maküla dejenerasyonunun aslında ne olduğunu ve kimlerin risk altında olduğunu açıkladı.
Aybüke Sengir
Sarı nokta (makula), gözün ağ tabakasının (retina) merkezinde yer alır. Makula, baktığımız noktanın tam ortasını keskin ve ayrıntılı görmemizi sağlayan merkezi görmeden sorumlu retina alanımızdır; okumak, yüzleri tanımak, ince yazıyı seçmek gibi gündelik işlerin çoğu bu bölgenin sağlığına bağlıdır.
Sarımsı renkte görünür; bu renk, burada yoğun bulunan lutein ve zeaksantin gibi pigmentlerden gelir. Makula, koni denilen renk ve ayrıntı algısından sorumlu hücrelerin en yoğun olduğu yerdir; dolayısıyla makuladaki en ufak hasar bile bulanık, dalgalı görmeye sebep olmaktadır.
Sarı nokta bölgesini ilgilendiren birçok farklı hastalık vardır. Bunların hiçbiri sarı nokta hastalığı olarak isimlendirilmemektedir. Halk arasında “sarı nokta hastalığı” denilen patolojinin tam karşılığı, yaşa bağlı sarı noktanın (makulanın) dejenerasyonudur (Age-related Macular Degeneration; AMD).
HANGİ YAŞ GRUBUNDA GÖRÜLÜR?
Çoğunlukla 50 yaş üstündeki kişilerde görülür. Nadiren 50 yaş altında doğrudan genetik geçişli formları da görülebilmektedir.
BU HASTALIK İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ NEDİR?
Risk faktörleri kontrol edebileceğimiz ve kontrol edemeyeceğimiz risk faktörleri olarak iki başlık altında incelenir.
1. Kontrol edebileceğimiz risk faktörleri: Sigara kullanımı, obezite ve dengesiz beslenmedir.
2. Kontrol edemeyeceğimiz risk faktörleri: Yaş ve genetiktir.
Ultraviyolenin etkisi tartışmalıdır.
SARI NOKTA HASTALIĞININ ALT TİPLERI NELERDİR?
En sık görülen formu kuru tip sarı nokta hastalığıdır. Hastaların yaklaşık yüzde 90’ında bu form görülür. Yavaş ilerler, ani görme kayıplarına neden olmaz
Hastaların yaklaşık yüzde 10’unda yaş tip sarı nokta hastalığı görülür. Sarı nokta bölgesinde patolojik yeni damar oluşumları ve bu damarlardan sızıntılar olmasıyla karakterizedir. Daha agresif seyreder ve ani görme kayıplarına sebep olabilir.
SARI NOKTA HASTALIĞI NASIL FARK EDİLİR?
Başlangıç aşamasında göz muayenesi sırasında hekim tarafından fark edilir. Hastanın hiçbir şikayeti olmayabilir. Yaş tip hastalıkta bazen ani görme kayıpları veya hızlı ilerleyen görme kayıpları olabilir.
SARI NOKTA HASTALIĞININ TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Kuru tip hastalıkta multivitamin takviyeler hastalığın seyrini bazı hastalarda yavaşlatmaktadır.
· Yaş tip hastalıkta göz içine yeni patolojik damarları bloke eden ilaçlar yapılmaktadır.
· Her iki alt tipte de maalesef tam bir iyileşme mümkün olmamaktadır.
SARI NOKTA HASTALIĞI KÖRLÜKLE Mİ SONUÇLANIR?
Hastalığın son evresinde dahi mutlak körlük olamamaktadır. Hastalar merkezi görmelerini kaybetseler de sağlam kalan diğer retina alanları kişiye günlük hayatlarını devam ettirmede gerekli görmeyi sağlamaktadır.
