Lektin diyeti nedir, nasıl yapılır? Lektin diyeti örnek menü

Lektin diyeti, beslenmede lektin adı verilen proteinleri sınırlamaya odaklanan bir diyettir. Peki Lektin diyeti nasıl yapılır? Lektin diyetinde uzak durulması gereken besinler neler? Uzman Diyetisyen Perihan Kılıç lektin diyetine dair merak edilenleri anlattı ve lektin diyetine örnek menü hazırladı.

Özge Çolak

18 Nisan 2025

Sindirim sorunlarınızın nedeni, farkında bile olmadan tükettiğiniz bazı bileşenler olabilir. Lektinler, hemen hemen tüm bitkilerde bulunan bir protein türüdür. Bazı kişilerde bağırsak hassasiyeti, inflamasyon ve bağışıklık sistemi tepkilerine yol açabilir. Bu durumda lektin diyeti önerilir. Uzman Diyetisyen Perihan Kılıç lektin diyetine dair merak edilenleri anlattı.

Lektin diyeti nedir?

Lektin diyeti, lektin içeren besinlerin tüketiminin kısıtlanması veya tamamen kesilmesine dayanan beslenme yaklaşımıdır. Lektin diyeti, özellikle vücuttaki iltihaplanmayı azaltmak, sindirim sistemini desteklemek ve genel sağlığı iyileştirmek amacıyla bazı gıdalardaki lektin adı verilen proteinleri sınırlamaya yönelik bir beslenme şeklidir. Kardiyolog Dr. Steven Gundry’nin The Plant Paradox adlı kitabıyla popüler hale geldi. Yapılan araştırmalara göre lektinlerin pişirme ve fermantasyon gibi işlemlerle etkisiz hale geldiği, bu yüzden çoğu kişi için zararlı olmadığı da savunuluyor. Baklagiller, tahıllar ve bazı sebzelerde lektin doğal olarak bulunmaktadır. Farklı hazırlama ve pişirme yöntemleriyle besinlerin içindeki lektin miktarı azaltılabilir.

Lektin diyeti hangi temellere dayanır?

Lektinin vücutta oluşturabileceği olumsuz etkileri azaltabilmek için kısıtlanarak uygulanan beslenme tarzıdır. Sindirim sistemi fonksiyonlarını düzenlemek, inflamasyonu azaltmak, bağışıklık sistemini güçlendirmek hedeflenir. İşlenmiş gıdalar yerine doğal besinler tercih edilmektedir.

Lektin diyeti nedir, nasıl yapılır? Lektin diyeti örnek menü - Resim : 1

Lektin diyeti nasıl yapılır?

Besin etiketi okumayı alışkanlık haline getirerek besinlerin içindeki lektin miktarlarını saptamak oldukça önemlidir. İşlenmiş besinlerden uzak durularak mevsiminde, doğal ve taze besinler tüketilmelidir. Bilinçli tüketici oluşturularak beslenme farkındalığı oluşturulur. Baklagiller pişirilmeden önce suda bekletildiğinde lektin içeriği azalmaktadır. Bu nedenle suda bekletme yöntemi uygulanmalıdır. Beslenme uzmanı eşliğinde kişiye uygun lektinden kısıtlı beslenme programı hazırlanmalıdır.

Lektin diyetinde uzak durulması gereken besinler neler?

Lektinler, bitkilerde doğal olarak bulunan bir tür proteindir. Bazı bitkiler, özellikle kendilerini böceklerden veya hayvanlardan korumak için lektin üretir. Vücutta sindirilmesi zor olabilir ve hassas kişilerde sindirim sorunlarına, inflamasyona ya da otoimmün tepkilere yol açabilir. Eğer bazı lektin içeren yiyecekler tüketilecekse, bunlar basınçlı pişirme, kabuk-soyma, filizlendirme veya fermantasyon yoluyla daha güvenli hale getirilir.

Lektin İçeriği Yüksek Besinler

● Baklagiller (mercimek, nohut, fasulye)

● Tam tahıllar (özellikle buğday, çavdar, arpa)

● Patlıcangiller (domates, patlıcan, biber, patates)

● Kabakgiller (kabak, salatalık)

● Soya ve mısır

● Yer fıstığı ve kaju

Lektin diyetinin faydaları

Lektinlerin bağırsak geçirgenliğini artırdığı (leaky gut) iddiasına dayanarak bağırsak duvarını koruyan, lifli ve fermente gıdalara önem verilir.
Anti-inflamatuar (iltihap önleyici) etkisi olan gıdalar öne çıkar.
Omega-3 yağ asitleri, zeytinyağı, avokado gibi sağlıklı yağlar desteklenir.
Lektinlerin bağırsak geçirgenliğini artırabileceği düşüncesine dayanarak bu diyette bağırsak duvarı korunur ve sindirim sistemi rahatlatılabilir.
Lektinler bazı kişilerde inflamasyona neden olabilir. Bu diyet, anti-inflamatuar etki sağlayabilecek gıdaları öne çıkarır.
Rafine şeker, katkı maddeleri ve paketli ürünler diyetten çıkarıldığı için genel sağlık düzeyi yükselebilir.
Karbonhidratların azaltılması ve sağlıklı yağlara yönelme, bazı kişilerde kilo kontrolünü ve enerji seviyelerini iyileştirebilir.

Lektin diyeti zararları

Diyet, özellikle baklagiller, tahıllar ve bazı sebzeleri yasakladığı için uygulanması zor olabilir.
Lif, protein, B vitaminleri ve bazı mineraller (özellikle bitkisel kaynaklardan gelenler) yeterince alınamayabilir.
Tüm insanlar için lektinlerin zararlı olduğunu gösteren genel kabul görmüş bilimsel bir kanıt yok. Pek çok lektin, pişirme gibi yöntemlerle zaten etkisiz hale gelir.
Sosyal hayatı etkileyebilir ve uzun vadede sürdürülmesi zor olabilir.

Lektin diyeti nedir, nasıl yapılır? Lektin diyeti örnek menü - Resim : 3

Lektin diyeti kimler yapamaz?

Kronik hastalığı olan, hamile-emziren anneler uygulamamalıdır. Lektinden kısıtlı olduğu için vitamin-mineral yetersizlikleri, kas kaybı, kan şekeri düzensizlikleri, kalp-damar hastalıkları, böbrek hastalıkları gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.