Laparoskopi nedir, neden yapılır? Laparoskopi sonrası iyileşme süresi nasıl olur? 9 soruda laparoskopi

Modern tıbbın ilerlemesiyle birlikte cerrahi yöntemler de değişmeye başladı. Laparoskopi ise jinekoloji başta olmak üzere diğer alanlarda da yaygınlaştı. Prof. Dr. Hüseyin Cengiz laparoskopi hakkında merak edilenleri detaylıca anlattı.

Laparoskopi nedir?

Laparoskopik cerrahi, karın ve pelvik bölgelerde kullanılan minimal invaziv bir cerrahi tekniktir. Vücudunuzun içini tamamen açmadan görmek için bir laparoskop - ucunda bir kamera bulunan ince, teleskopik bir çubuk kullanır. Açık karın ameliyatı için gerekli olan 4 ila 10 cmlik kesi yerine, laparoskopik cerrahide yarım cm veya daha küçük iki ila dört küçük kesi kullanılır. Biri kamera içindir ve diğerleri cerrahi aletler içindir. Minimal invaziv cerrahi, bu küçük kesilere atıfta bulunarak "anahtar deliği ameliyatı" olarak da adlandırılabilir.

Laparoskopi hangi durumlarda yapılır?

Günümüzde birçok ameliyat yaygın olarak laparoskopik yapılabilmektedir. Laparoskopik cerrahi için aday olup olmadığınız, durumunuzun ne kadar karmaşık olduğuna bağlı olacaktır. Bazı karmaşık durumları, yönetmek için açık cerrahi gerektirebilir. Bununla birlikte, laparoskopik cerrahi, maliyet tasarrufu sağlayan faydaları ve iyileştirilmiş hasta sonuçları nedeniyle, giderek artan yaygın ameliyatlar listesi için tercih edilen varsayılan yöntem haline geliyor. Liste şunları içerir:

• Yumurtalık Kistleri, miyom ameliyatları
• Çoğu tümör, kanser ameliyatları
• Tüplerin bağlanması
• Dış gebelik
• Endometriozis cerrahisi
• Rahim sarkması ve idrar kaçırma ameliyatları

Laparoskopi nasıl uygulanır?

Laparoskopik ameliyatların çoğu genel anestezi altında yapıldığından ağrı duyulmaz.  Ameliyatın çeşidine bağlı olmak üzere genellikle ameliyattan 6-8 saat sonra kişi ayağa kalkabilir. Genellikle ertesi gün taburcu olur.

Laparoskopiye nasıl hazırlanılır?

Ameliyattan yaklaşık sekiz saat önce yemek yemekten veya içmekten kaçınmanız gerekecek. Bu, anesteziden kaynaklanan mide bulantısını önlemek içindir. Ayrıca prosedürden sonra sizi eve bırakacak birini ayarlamanız gerekir. Muhtemelen aynı gün veya ertesi gün eve gidebileceksiniz, ancak yine de anestezi nedeniyle yanınızda birisi olursa daha iyi olur. Doktorunuz size evde kullanacağınız ilaçlarınızla ilgili daha spesifik talimatlar verebilir ve kontrole çağırabilir.

Laparoskopik cerrahi ameliyatı nasıl yapılır? Ameliyat ne kadar sürer?

Ameliyat, göbek deliğinizin veya bir parmak üzerinde küçük bir kesi ile başlar. Bu ilk kesi, karbondioksit gazını karın veya pelvik boşluğunuza pompalamak için kullanılır. Laparoskopik cerrahi, cerrahi aletler için port olarak trokar adı verilen dar cerrahi tüpler kullanır. Cerrah ilk trokarı yerleştirecek ve ardından karın veya pelvik boşluğunuzu gazla şişirmek için gaz tüpünü trokarın içinden geçirecektir. Bu, karın duvarınızı organlarınızdan ayırmanıza yardımcı olur ve video monitöründe organların görselleştirilmesini kolaylaştırır. Boşluğu şişirdikten sonra, cerrah gaz tüpünü çıkaracak ve laparoskopu trokardan geçirecektir. Laparoskop, ameliyat bölgesinin gerçek zamanlı video görüntülerini video monitörüne yansıtacaktır. Bu, diğer cerrahi aletlerin yerleştirilmesine rehberlik edecektir. İşlemin türüne bağlı olarak, bir veya daha fazla anahtar deliği kesisi yapabilir ve bunlara trokar yerleştirebilirler. Laparoskopik cerrahi, trokarlara sığacak şekilde tasarlanmış uzun, minik aletler kullanır. Ameliyattan sonra her şey dikilecektir. Kesiler kapanmadan gaz vücudunuzdan dışarı atılacaktır. 

Laparoskopinin komplikasyonları nelerdir?

Komplikasyonlar hem ameliyatın zorluk derecesine hem de cerrahın tecrübesine göre değişkenlik göstermektedir. Ancak bu olumsuz durumları oluşmaması için elimizden gelen tüm gayreti gösteririz ve gelişirse de gerekli müdaheleleri yaparız. Laparoskop yerleştirilmeden önce orijinal trokar körlemesine yerleştirilebileceğinden, orijinal trokar yerleştirilmesinden kaynaklanan bir miktar yaralanma riski vardır. Komplikasyonlar nadir fakat ciddidir. Bazı insanlar, prosedür için karın boşluğunu şişirmek için kullanılan karbondioksit gazına karşı olumsuz bir reaksiyon gösterebilir. Ameliyattan önce sizi bu komplikasyonlar açısından riske atacak herhangi bir kalp akciğer hastalığı açısından taranacaksınız. Elbette, tüm ameliyatlar belirli genel riskler taşır. Bunlar şunları içerir: Anesteziye alerjik reaksiyon, karın içi yapışıklıklar, aşırı kanama ve yara yeri enfeksiyonudur.

Laparoskopi sonrası iyileşme sürecini anlatabilir misiniz?

Siz uyanana kadar yaşamsal belirtilerinizin izlenmeye devam edeceği bir ameliyat sonrası uyanma odasına götürüleceksiniz. Bu noktada, yeni bir tür ağrı kesiciye ihtiyacınız olabilir. İnsanların laparoskopik cerrahiden sonra yaşadıkları yaygın bir yan etki, vücutlarında kalan karbondioksitten kaynaklanan gaz sancısıdır. Omuzlarındaymış gibi hissedebilirsiniz. Bunun nedeni, ağrıyı omuz bölgesine ileten bir siniri tetiklemesidir. Bu normaldir ve bir gün içinde kendiliğinden geçer. Bireysel ameliyatınıza ve vücudunuzun nasıl tepki verdiğine bağlı olarak aynı gün eve gidebilir veya bir gece kalmanız gerekebilir. Doktorunuz, eve gittiğinizde kendinize nasıl bakacağınız konusunda size talimatlar verecektir. Buna yara bakımı, varsa dren bakımı ve özellikle karın ameliyatı geçirdiyseniz beslenme yönergeleri dahildir. 

Laparoskopiyi kimler yaptıramaz?

Çok nadir olgularda laparoskopik cerrahi yapamıyoruz. Kişinin ameliyat bölgesinde daha önce pek çok sayıda gerçekleştirilmiş operasyon varsa bu laparoskopik aletlerin erişimini ve görünürlüğü engelleyebilmekte. Hastaya ek riskler katabilmektedir. Çok acil durumlarda açık ameliyat ile müdahale etmek zorunluluğu doğabilir. Son olarak en zorlandığımız durum olan Kardiyopulmoner koşullar. Yani kişide ciddi kalp veya akciğer hastalığı varsa bunlar, karbondioksite olumsuz reaksiyon riskini artırır.

Laparoskopi sonrası sonrası tüp bebek ne zaman yapılır?

Genellikle yumurtalık kistleri, rahimdeki miyomlar ve çikolata kistleri ameliyatla temizlendikten sonra kendiliğinden hamilelik oranları yükselir. Ancak bu ameliyatlardan sonra hastaya bağlı olarak bazen altı ay bazen 1 yıl kadar bir süre tanınır. Gerekli olgularda da tüp bebek tedavisine geçilir.