Tam mevsimi

Anavatanı Uzakdoğu olan, subtropik bir meyvedir. Latince adı Diospyros lotus olan meyve, cennet hurması olarak da adlandırılır. Başta Akdeniz şeridi olmak üzere, Ege Bölgesi, Karadeniz sahil şeridi, hatta Kahramanmaraş ve Kastamonu’da da yetişir. Bazı çeşitleri -15 °C’ye kadar soğuğa dayanıklıdır. Bu özelliği ile ılıman iklim meyvesi olma özelliğiyle çelişir ve iç bölgelerimizde de gelişim gösterir. Çiçekleri geç açtığı için ilkbahardaki ani sıcaklık düşmelerinden etkilenmez. Görünüşü, basık bir domatese benzer. Ham iken yeşil olan rengi, olgunlaştıkça açık sarı, turuncu ya da kahverengi olur. Meyveleri taze olarak tüketilebildiği gibi, kurutularak da yenilebilir. Yabani çeşitleri çok tatlı ve küçük meyvelidir. Kendine özgü tadı olan bu faydalı meyve, başta A vitamini olmak üzere, pek çok vitamin, mineral ve antioksidan açısından zengin olup, kalp-damar ve sindirim sistemini güçlendirir.

NASIL ÇOĞALTILIR?
Çelikle yetiştirilmesi çok zordur. Çünkü çeliklerin içinde su sirkülasyonu zor olduğundan kolay köklenenmez. Ancak bu şekilde üretilecekse, köklendirme tozu kullanılması ve çeliklerin alt uçlarına birkaç yara çentiği açılması gerekir. Köklendirme tozu, köklenmeyi uyaran asidite ve enzim faaliyetini sağlar. Etiket dozunda, su ile hazırlanan bulamaca çelikler batırılıp dikilebilir. Ya da dikimden sonra hazırlanan eriyik sulama şeklinde verilebilir. Köklendirme ortamına çelikleri yerleştirmeden önce, ucu konik dikim çubuğu ile çukurlar açılır. Çelikler açılı olarak yatık dikilir ve çelik boğazında, köklendirme ortamı olan perlit, kum veya perlitli torf sıkıştırılır. Seralarda çeliklerden yetiştirme ortamının neminin yüksek tutulması da şarttır. Basit köklendirme ortamlarında ise saksı veya köklendirme sandıklarının üzerine polietilen örtü kapatılarak ortamın nem oranı artırılır. Bir diğer üretim yöntemi ise daldırma tekniğidir. İlkbaharda yapılmalıdır. İyi çeşitlerin dalları, köklendirme ortamına daldırılır. Köklendirme materyalinin batırılan dal kısmına kapatılması ve sıkıştırılması sağlanır. Daldırma tekniğinde, Hindistan cevizi liflerinden hazırlanmış köklendirme torfu, Ukrayna menşeili lif torfu, ya da köklendirme yosunu, ana bitkiden seçilen dal üzerine tülbent içinde topaklar yada paketler halinde çepeçevre sarılarak köklendirme sağlanır. Özel torfun topaklar halinde, ayrılan dala çepeçevre keseler halinde sarıldığı tülbentin de sürekli nemli tutulması gerekir. Köklenen dal, daha sonra ana daldan kesilir ve asıl saksısına şaşırtılır. Şaşırtılan fidan saksılarının boylu olması gerekir. Çünkü Trabzon hurması derin kazık köklüdür. Saçak kökleri nispeten zayıftır. Yabani veya kültür çeşitlerin çekirdekleri ayrılarak, kurutulur, çekirdekler köklenme ortamına veya tüp polietilen torbalara 3-4 santimetre derinlikte dikilir. 20 °C civarındaki ortam sıcaklığında süren fidanlar iyi ve çabuk gelişir. 1 yaşından sonra erken ilkbaharda aşılanır. En kolay ve başarılı yolu internetten, fidan yetiştiren firmalardan temin etmektir.

* Ev Bahçe Dergisi'nden alınmıştır.