El ve ayaklarınız çok mu üşüyor?

Isı değişikliklerine ve strese bağlı olarak el ve ayaklarda renk değişimine neden olan Raynaud Fenomeni hakkında bilinmesi gerekenleri Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Emrah Ereren anlattı.

EL VE AYAKLARINIZDA ÜŞÜME VARSA...
Raynaud Fenomeni, tıkayıcı olmayan bir damar rahatsızlığı olarak kabul ediliyor. Bazı romatizmal hastalıkların bir parçası olabileceği gibi çoğunlukla bir hastalıktan bağımsız olarak da ortaya çıkabiliyor. Daha çok el ve ayaklarda kan dolaşımın azalması veya yavaşlaması sebebiyle uzuvlarda üşüme, ağrı, morarma, karıncalanma, soğukluk gibi şikayetler doğuruyor. Kan damarları soğuk havalarda ısı kaybını azaltmak için daralır ama bu hastalığa sahip kişilerde bu süre oldukça uzun oluyor. 

SEBEBİ STRES OLABİLİR
Sigara, ağır duygusal stres ve soğuk; hastalığı tetikleyen en bilinen sebepler. Bunun yanı sıra uzun süren kullanılan çeşitli ilaçların yan etkisiyle de bu hastalığa neden olabiliyor. Özellikle eskiden daha çok kullanılan bazı migren - baş ağrısı ilaçları ve eski jenerasyon bazı kalp ilaçları bu hastalığı tetikleyebiliyor. Genellikle bu şikayetleri olan hastalar, tıkayıcı damar hastalarının aksine daha genç yaşta oluyor. Ağır sınav ve iş stresi yaşayan genç yetişkinlerde hatta bazen çocuklarda da görülebiliyor. Soğuk bölgelerde yaşayan, soğuk ortamlarda çalışan insanlarda şikayetler artıyor. Bazen ileri derecede bulgular veren Raynoud, tıkayıcı damar hastalıklarının son dönemlerindeki kadar ciddi sonuçlar verebiliyor. İlaç ve cerrahi tedavi seçenekleri de mevcut olan bu rahatsızlıkta öncelikle alınacak bazı önlemler ile % 90 üzerinde şikayetler azaltılabiliyor. Ancak önlemlere rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa en kısa zamanda bir Kalp Damar Cerrahisi uzmanı tarafından muayene edilmeniz de fayda var.

NE YAPABİLİRSİNİZ?

Alışkanlıkları Değiştirin: Sigara gibi tütün ürünlerinin kullanmaktan kesinlikle vazgeçilmeli ve dumanlı ortamlardan mümkün olduğunca uzak durulmalı. 

Fiziksel Ortamı Değiştirin: Soğuktan ve soğuk ortamlardan mümkün olduğunca uzaklaşılmalı. Soğuğa çıkmadan önce özellikle eldiven ve kalın çorap giyilmeli, soğuk su ile temas azaltılmalı, soğuktan koruyucu yağ bazlı kremler kullanılmalı. Elle bulaşık veya çamaşır yıkamak zorunda olanlar mutlaka eldiven kullanmalı. Çok ileri vakalarda mümkünse yaşanılan bölgeden daha ılıman iklimli bir bölgeye taşınılmalı.

Psikolojik Durumu Değiştirin: Kişinin kendini aşırı üzüntü, heyecan ve korku gibi stres artırıcı bir ruh halinden korumayı öğrenmesi gerekmekte. Bu sürece çeşitli gevşeme teknikleri, bedensel ve ruhsal egzersizler ile başlanabilir. Ancak stresle tek başına başa çıkılamıyor ise psikolojik destek ve gerekirse ilaç destekli psikiyatrik tedavi gerekebilir. 

Hekime Görünün: Şikayetlerin asıl kaynağının tıkayıcı bir damarsal hastalıktan olmadığını araştırmak, eşlik eden bir romatizmal hastalık olup olmadığı öğrenmek, Rayanoud'u tetikleyen bir ilaç kullanılıp kullanılmadığını anlamak ancak profesyonel bir hekim kontrolü ile mümkün. Bu nedenle hekime görünün.