AHA olarak da bilinen Alfa Hidroksi Asitler hakkında bilmeniz gereken her şey!

Cildinizdeki ölü derileri arındırmak için kullanabileceğiniz alfa-hidroksi asitlerin tek faydası bunla bitmiyor! AHA olarak da bilinen bu asitler ince çizgileri ortadan kaldırarak cildinizin ışıldamasına da katkıda bulunur.

Alfa-hidroksi asitler (AHA’lar), cilt bakım ürünlerinde kullanılan bitkisel ve hayvansal bazlı asitlerdir. Bu asitler, serumlar, tonikler, ve kremlerde kullanılabileceği gibi aynı zamanda kimyasal peeling yoluyla yapılan konsantre tedavilerde de kullanılabilir.

Cilt bakımı endüstrisinde yaygın olarak kullanılan yedi tip AHA var:

• Sitrik asit (turunçgillerden elde edilir)
• Glikolik asit (şeker kamışından elde edilir)
• Hidroksikaproik asit (arı sütünden elde edilir)
• Hidroksikaprilik asit (hayvanlardan elde edilir)
• Laktik asit (laktoz veya diğer karbonhidratlardan elde edilir)
• Malik asit (meyvelerden elde edilir)
• Tartarik asit (üzümden elde edilir)

AHA’lar ve etkileri üzerine yapılmış birçok araştırma bulunuyor. Fakat en çok araştırılan ve en etkili olarak glikolik asit ve laktik asit olarak belirlenmiş. Bu iki asit türü daha az tahrişe yol açıyor, bu yüzden de kozmetik raflarında sıklıkla rastlayabilirsiniz.

AHA’ların öncelikli işlevi cildinizi ölü derilerden arındırarak pürüzsüzleştirmek olarak biliniyor. İşte AHA’ların bilmediğiniz işlevleri:

• Kolajen ve kan akışını hızlandırmak
•  Yara izleri ve yaşlılık kaynaklı renk farklılıklarını yok etmek
• Cildi yüzey çizgileri ve kırışıklıklardan kurtarmak
• Akneyi önlemek
• Cildi aydınlatmak
• Ürün emilimini arttırmak

1) Ölü derilerden arındırarak cildi pürüzsüzleştir

AHA’ların temel işlevi, cildinizi pul pul dökerek daha pürüzsüz olmasını sağlamaktır. Ölü cilt hücrelerinin dökülmesi yeni cilt hücresi oluşumunu tetikleyecektir.

Yaşlandıkça, doğal cilt hücresi döngünüz yavaşlar ve bu da ölü deri hücrelerin birikmesine neden olur. Bu ölü hücrelerin miktarının artması ise cildinize donuk bir görüntü verebilir.

Ölü cilt hücresi birikimi ise kırışıklık, yaşlılık lekeleri, ve akne gibi diğer bazı sorunlara da yol açabilir.

Yine de tüm AHA’ların aynı peeling gücüne sahip olmadığını hatırlatmakta fayda var. Cildinizin ne kadar döküleceği, asidinizin türüne göre değişir. Fakat bir üründe bulunan AHA miktarı arttıkça, peeling etkisi artar diyebiliriz.

2) Cildi gözle görülür şekilde aydınlatmaya yardımcı olurlar

AHA, ölü cilt hücrelerini parçaladıktan ve yok ettikten sonra, kendini yenileyen cilt daha parlak ve ışıltılı bir görünüme sahip olacaktır. Glikolik asit içeren AHA’lar cilt hücresi birikimini parçalarken, sitrik asit içeren ürünler cildinize aydınlık verir.

3) Kolajen üretimini teşvik ederler

Kolajeni cildinizin dolgun ve pürüzsüz kalmasına yardımcı olan, protein açısından zengin bir liftir. Yaşlandıkça ve güneşe maruz kaldıkça ise bu lifler parçalanır – bu da cildinizin solmasına ve sarkmasına yol açabilir.

Kolajen, cildinizin “dermis” adı verilen orta tabakasında yer alır. “Epidermis” denilen üst tabaka kaldırıldığında ise AHA’lar dermis üzerinde çalışabilir. Yenilerine yer açmak için eski kolajen liflerini kaldıran AHA’lar, kolajen üretimini desteklemeye yardımcı olur.

4) Yüzey çizgilerinin ve kırışıklıkların görünümünü azaltmaya yardımcı olurlar

AHA'lar yaşlanma karşıtı etkileriyle bilinir ve yüzey çizgileri de bir istisna değildir. 2015’de yapılan bir çalışmada AHA'ları üç haftalık bir süre boyunca kullanan 10 gönüllüden 9'unun genel cilt dokusunda önemli gelişmeler yaşandığı bildirilmiş.

Yine de, AHA'ların daha derin kırışıklıklar için değil, yalnızca yüzey çizgileri ve kırışıklıklar için işe yaradığını unutmamak önemlidir. Profesyonel dolgu maddeleri, lazerle cilt yenileme gibi diğer prosedürler derin kırışıklıklar için sürdürülebilir ve işe yarayan tek yöntemlerdir.

5) Ciltteki kan akışını arttırırlar

AHA'lar, cilde kan akışını artırmaya yardımcı olabilecek anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Bu, solgun ve donuk ciltlerin parlamasına yardımcı olabilir. Doğru kan akışı ayrıca cilt hücrelerinin ihtiyaç duyduğu gerekli besinleri almasını sağlar. Bunu ise oksijen açısından zengin kırmızı kan hücreleri aracılığıyla yapar.

6) Renk eşitsizliklerini düzeltmeye ve azaltmaya yardımcı olurlar

Yaşla birlikte ciltteki renk eşitsizlikleri de artar. Örneğin, yaşlılık lekesi olarak bilinen kahverengi lekelerin bir diğer sebebi de uzun süre güneşe maruz kalmaktır. Bu yüzden bu lekeler en çok güneşe maruz kalan bölgeler olan göğüs, el, ve yüzde ortaya çıkar.

Renk eşitsizliği aynı zamanda melazma, iltihap sonrası hiperpigmentasyon, ve sivilce izleri gibi sebeplerden de kaynaklanabilir.

Cilt hücrelerinin dönüşümünü teşvik eden AHA’lar, eşit pigmentli olan yeni cilt hücrelerini yüzeye çıkarırlar. Böylelikle uzun süreli kullanımda, rengi bozulmuş hücrelerin yenilenmesini teşvik ederek renk eşitsizliğini görünür ölçüde azaltır. Amerikan Dermatoloji Akademisi bunun için glikolik asit öneriyor.

7) Akne tedavisine ve önlenmesine yardımcı olurlar

İnatçı sivilce izleri için kullanılan benzoil peroksit ve diğer maddelere aşina olabilirsiniz. Fakat AHA’lar da tekrarlayın sivilcelerin tedavisine ve önlenmesine yardımcı olabilir.

Sivilceler, gözenekleriniz ölü deri hücreleri, yağ (sebum) ve bakterilerin bir kombinasyonu ile tıkandığında ortaya çıkar. AHA'larla peeling yapmak, tıkanıklığı gevşetmeye ve gidermeye yardımcı olabilir. Sürekli kullanım ayrıca gelecekteki tıkanıklıkların oluşmasını da önleyebilir.

AHA'lar ayrıca akne eğilimli ciltte yaygın olarak görülen genişlemiş gözeneklerin boyutunu da azaltabilir. Cilde peeling etkisi veren glikolik ve laktik asitlerden cilt hücresi döngüsü, akne izlerini azaltabilir.

Bazı akne ürünleri, iltihaplı cildi yatıştırmaya yardımcı olmak için sitrik ve malik asitler gibi diğer AHA'ları da içerebilir.

Aynı zamanda AHA'lar sadece yüzünüz için değil! AHA ürünlerini sırtınız ve göğsünüz dahil olmak üzere diğer sivilce eğilimli bölgelerde de kullanabilirsiniz.

Mayo Kliniği’ne göre gözle görülür değişimler iki ila üç ay alabilir. Bu noktada sabırlı olmak önemli. Ürünleri düzenli sıklıkta kullanmazsanız bileşenlerin çalışması daha uzun sürebilir.

8) Ürün emilimini arttırırlar

AHA'lar, belirgin yararlarına ek olarak, ürünlerin cilt tarafından emilmelerini artırarak mevcut ürünlerinizin daha iyi çalışmasını sağlayabilir.

Örneğin, çok fazla ölü cilt hücreniz varsa, günlük nemlendiriciniz alttaki yeni cilt hücrelerini nemlendirmeden üstte kalır. Glikolik asit gibi AHA'lar, bu ölü cilt hücrelerinin tabakasını kırarak, nemlendiricinizin yeni cilt hücrelerinizi daha etkili bir şekilde nemlendirmesini sağlar.

Ne kadar AHA’ya ihtiyacım var?

Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi FDA’e göre, olası yan etkileri önlemek adına AHA konsentrasyonu %10’dan az ürünleri kullanmanız gerekiyor.

Cleveland Kliniği’ne göre ise bu oran %15 olarak belirlenmiş.

Serum, tonik, nemlendirici gibi günlük cilt bakım ürünleri, daha az AHA içeriyor. Örneğin bir serum ya da tonik yaklaşık %5 oranında AHA’ya sahip oluyor.

Daha yüksek oranlı ürünler, mesela glikolik asit içeren peelingler, olası yan etkilerden ötürü daha nadir kullanılmalı.

AHA'ların Yan Etkisi: Yan etkiye maruz kalır mıyım?

Daha önce hiç AHA ürünleri kullanmadıysanız, cildiniz bu ürüne alışırken bazı yan etkiler gösterebilir. Bunlar:

• Kaşınma
• Yanma
• Kabarıklıklar
• Dermatit (egzama)

olarak sıralanabilir.  Tahriş riskini azaltmak adına, Cleveland Kliniği AHA ürünlerini gün aşırı kullanmanızı öneriyor. Cildiniz alıştıktan sonra ise AHA’ları her gün kullanmaya başlayabilirsiniz. 

Güneşe çıkarken ekstra dikkatli olmakta ise fayda var. Yüksek konstantrasyonlu AHA’lar peeling etkisinden ötürü, kullanımda sonraki bir hafta cildinizi güneşe ve UV ışınlarına hassas hale getirebilir. Bu esnada her gün güneş kremi sürmeli ve yenilemelisiniz.

Eğer cildinizde aşağıdakilerden biri varsa AHA kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın:

•  Yeni tıraşlanmış cilt
•  Kesik veya yanıklar
•  Gül hastalığı
•  Sedef hastalığı
•  Egzama

Hamile veya emziren kadınlar da kullanmadan önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır. Doktorunuz sizin için bir alternatif sunacaktır.

AHA ve BHA arasındaki fark nedir?

• Birden fazla AHA vardır, fakat salisilik asit tek BHA'dır.
• AHA'lar, ince çizgiler ve kırışıklıklar gibi yaşa bağlı cilt sorunları için daha uygun olabilir.
• Hassas, akne eğilimli bir cildiniz varsa BHA'lar sizin için daha iyi olabilir.
• Birden fazla cilt sorununuz varsa, hem AHA'ları hem de BHA'ları deneyebilirsiniz.
• Tahrişi azaltmak için ürünleri kademeli olarak dahil ettiğinizden emin olun.
   

Cilt bakımı pazarında yaygın olarak kullanılan bir başka asit de beta-hidroksi asit olarak adlandırılan BHA’dır.

AHA'ların aksine, BHA'lar birincil olarak tek bir kaynaktan türetilir: salisilik asit. Salisilik asidi akne ile savaşan bir bileşen olarak tanıyabilirsiniz, ancak işlevi bundan ibaret değil.

AHA'lar gibi, salisilik asit de ölü cilt hücrelerini çıkararak cildi pul pul dökmeye yardımcı olur. Bu, kıl foliküllerinde hapsolmuş ölü deri hücrelerinin temizlenmesini ve yağdan oluşan gözeneklerin açılmasını sağlayarak siyah ve beyaz noktaların temizlenmesine yardımcı olur.

Yani, BHA’lar da akneleri, dokuları, ve güneşe bağlı renk değişikliklerini iyileştirme de AHA’lar kadar etkili olabilirler. Aynı zamanda salisilik asit, AHA’lara kıyasla daha az tahriş edicidir. Eğer hassas bir cilde sahipseniz BHA kullanmak isteyebilirsiniz.

Birden fazla cilt sorununuz varsa, hem AHA'ları hem de BHA'ları deneyebilirsiniz, ancak dikkatli olmalısınız. AHA'lar yaşa bağlı cilt sorunları için daha uygun olabilirken, BHA'lar hassas, akne eğilimli bir cildiniz varsa daha iyi çalışacaktır.

Eğer cildiniz akne eğilimliyse, salisilik asit toniği gibi BHA'ları her gün kullanmayı düşünebilir ve diğer bir yandan da derin arındırma etkisi için haftalık AHA içeren bir cilt peelingi kullanabilirsiniz.

Cildiniz için birden fazla ürün kullanırken, bunları rutininize kademeli olarak dahil etmeniz önemlidir. Aynı anda çok fazla AHA, BHA ve kimyasal kullanmak tahrişe neden olabilir. Bu da kırışıklıkları, sivilceleri ve diğer cilt sorunlarını daha belirgin hale getirebilir.

Son olarak;

Eğer cildinizin pul pul dökülme yöntemiyle ölü hücrelerden arınmasını istiyorsanız AHA'lar sizin için doğru ürünler olabilir. AHA içeren serumlar, tonerler ve kremlerle günlük peelingi tercih edebilir veya haftada bir veya iki kez daha yoğun bir peeling işlemi yapabilirsiniz.

AHA'lar, güçlü etkileri nedeniyle en çok araştırılan güzellik ürünleri arasındadır, ancak herkes için uygun değildir. Önceden cilt sorunlarınız varsa, bu tür ürünleri denemeden önce dermatologunuzla veya cilt bakımı uzmanınızla mutlaka görüşün. Cilt tipiniz ve cilt bakımı hedefleriniz için en iyi AHA'yı belirlemenize yardımcı olacaklardır.

Tezgah üstü AHA'ların piyasaya sürülmeden önce etkinliklerinin bilimsel olarak kanıtlanması gerekmez, bu nedenle yalnızca güvendiğiniz üreticilerin ürünlerini satın alın.

GüzellikYaz aylarında retinol kullanılır mı? Yazın cildinize retinol kullanırken dikkat etmeniz gerekenler